Dưới đây là phiên bản diễn đạt lại của văn bản trên bằng tiếng Việt, theo phong cách của một nhà báo chuyên nghiệp, với nội dung rõ ràng, súc tích nhưng vẫn đảm bảo đầy đủ thông tin quan trọng:
—
**Hàn Quốc Mở Rộng Lương Hưu: Giảm Nghèo Cho Người Già Nhưng Vẫn Còn Nhiều Thách Thức**
Trong những năm gần đây, Hàn Quốc đã đẩy mạnh mở rộng hệ thống lương hưu công, từ đó giúp giảm đáng kể tỷ lệ người cao tuổi không có thu nhập lương hưu. Từ năm 2006 đến 2022, tỷ lệ người già không nhận được bất kỳ khoản lương hưu nào đã giảm sâu từ gần 69% xuống còn 8,7%. Sự thay đổi này cho thấy xu hướng chuyển dịch rõ rệt từ việc dựa vào hỗ trợ gia đình sang hệ thống bảo trợ xã hội do nhà nước đảm bảo trong tuổi già.
Hiện hệ thống lương hưu Hàn Quốc gồm hai trụ cột: Chương trình Lương hưu Quốc gia (NPS) – đóng góp theo thu nhập và áp dụng cho người lao động trong suốt thời gian làm việc, và Lương hưu Cơ bản – một khoản trợ cấp tiền mặt không yêu cầu đóng góp, dành cho người già thu nhập thấp. Trong năm 2022, Lương hưu Cơ bản đã giúp giảm nghèo ở người cao tuổi hiệu quả hơn một chút so với NPS, với mức giảm tương ứng là 8,3 điểm phần trăm và 7 điểm phần trăm. Dù vậy, NPS lại có vai trò lớn hơn trong việc thu hẹp khoảng cách thu nhập.
Tuy nhiên, bất chấp những cải thiện này, Hàn Quốc vẫn đối mặt với vấn đề đáng lo ngại: tỷ lệ người cao tuổi sống trong nghèo đói vẫn cao nhất trong khối OECD. Tính đến năm 2023, ước tính khoảng 40,4% người từ 65 tuổi trở lên sống dưới mức nghèo, cao gần gấp ba lần mức trung bình của OECD là 14,2%.
Nguyên nhân chính nằm ở những khoảng trống trong phạm vi bao phủ lương hưu, đặc biệt đối với phụ nữ lớn tuổi và người trên 75 tuổi – nhiều người trong số này không đủ điều kiện hưởng lương hưu do thiếu thời gian đóng góp trong quá khứ. Ví dụ năm 2022, chỉ 32,4% phụ nữ cao tuổi nhận được lương hưu từ NPS so với 56,9% ở nam giới cùng độ tuổi, phản ánh sự bất bình đẳng giới tồn tại trong hệ thống hiện nay.
Bên cạnh đó, hệ thống lương hưu Hàn Quốc còn khá non trẻ, mới được thiết lập từ năm 1988, nên mức chi tiêu cho lương hưu vẫn còn thấp – khoảng 4% GDP năm 2022, dù đã tăng gấp đôi so với năm 2009. Điều này đồng nghĩa, phần lớn người cao tuổi hiện nay không tích lũy đủ quyền lợi để đảm bảo thu nhập hưu trí ổn định.
Cùng với sự già hóa nhanh chóng của dân số và tình hình kinh tế thay đổi, tính bền vững trong dài hạn của hệ thống lương hưu đang đặt ra nhiều lo ngại. Dự báo cho thấy Quỹ Lương hưu Quốc gia có thể cạn kiệt vào khoảng năm 2056 nếu không có biện pháp cải cách. Chính phủ đã đề xuất tăng tỷ lệ đóng góp và điều chỉnh hệ thống nhằm bảo đảm nguồn tài chính và mức trợ cấp hợp lý trong tương lai.
Ngoài ra, kể từ năm 2008, Hàn Quốc cũng đã triển khai Lương hưu Cơ bản nhằm hỗ trợ tài chính hàng tháng cho nhóm người cao tuổi có thu nhập thấp. Chương trình này ngày càng được mở rộng, với mục tiêu bao phủ khoảng 70% người già trên 65 tuổi có thu nhập dưới một mức nhất định. Tuy nhiên, mức trợ cấp hiện nay vẫn còn hạn chế, chưa đủ đáp ứng chi phí sinh hoạt tối thiểu, đòi hỏi chính sách tiếp tục được cải thiện cả về mức độ và phạm vi hỗ trợ.
Tình trạng nghèo đói ở người cao tuổi của Hàn Quốc cũng phản ánh những thay đổi lớn về mặt xã hội và kinh tế. Cơ cấu gia đình truyền thống – nơi người già được con cái chăm sóc – đang dần suy yếu trước làn sóng độc lập kinh tế, già hóa dân số và áp lực từ thị trường lao động hiện đại. Vì vậy, mặc dù hệ thống lương hưu công đang phát triển, nhiều người già – đặc biệt là những người không có việc làm ổn định trong quá khứ – vẫn gặp khó khăn trong việc duy trì cuộc sống ổn định khi về hưu.
Tóm lại, Hàn Quốc đã đạt được tiến bộ đáng kể trong việc mở rộng hệ thống lương hưu và cắt giảm tỷ lệ người già không có thu nhập hưu trí. Tuy vậy, tỷ lệ nghèo cao ở người cao tuổi và những thách thức dài hạn về tính công bằng, đầy đủ và bền vững đang đòi hỏi nước này phải có thêm nhiều cải cách mạnh mẽ và chính sách hỗ trợ chuyên biệt để đảm bảo an sinh cho thế hệ cao tuổi trong tương lai gần.
—
Nếu bạn cần phiên bản này để đăng báo hoặc viết theo văn phong chuyên sâu hơn nữa (ví dụ dành cho tạp chí phân tích chính sách), vui lòng cho biết để tôi tùy chỉnh thêm.