Khi các nghệ sĩ K-pop đưa nhạc cụ hoặc giai điệu truyền thống Hàn Quốc vào sáng tác của mình, người ta thường gán cho đó cái tên “hòa trộn” hay “fusion”. Thế nhưng, Kim Do-yeon – nghệ sĩ đàn gayageum kiêm ca sĩ 34 tuổi đang dẫn dắt một nhóm nhạc jazz tại New York – lại cho rằng khái niệm đó đã lỗi thời. Theo cô, âm nhạc ngày nay mang tính linh hoạt tự nhiên, nơi các thể loại liên tục giao thoa và sự hòa quyện thực sự chỉ có thể xảy ra khi các nghệ sĩ thực sự thấu hiểu lẫn nhau, vượt lên trên việc chỉ pha trộn hình thức.
Kim Do-yeon được quốc tế công nhận với cách tiếp cận đầy sáng tạo, kết hợp âm nhạc truyền thống Hàn Quốc với jazz đương đại và ngẫu hứng. Được đào tạo cổ điển với cây đàn gayageum – một loại đàn tranh cổ truyền của Hàn Quốc – cô đã phá bỏ giới hạn của nhạc cụ này bằng cách hòa quyện các yếu tố truyền thống với ngôn ngữ jazz một cách uyển chuyển, vượt qua những khuôn mẫu cũ kỹ như “fusion” hay “crossover”.
Con đường nghệ thuật của cô thể hiện rõ tư duy đương đại này. Kim là nghệ sĩ chơi nhạc cụ truyền thống Hàn Quốc đầu tiên được nhận vào khoa ngẫu hứng đương đại tại Nhạc viện New England, và sau đó tiếp tục học tại Viện Jazz Toàn cầu Berklee. Cô từng được đề cử giải Grammy Hàn Quốc năm 2018 ở hạng mục crossover và là một trong số ít nghệ sĩ nhận học bổng danh giá Next Jazz Legacy cho giai đoạn 2025–2026. Những cột mốc ấy khẳng định vị thế đặc biệt của cô tại giao điểm giữa truyền thống sâu sắc và khám phá đương đại.
Trên sân khấu, Kim dẫn dắt nhiều nhóm nhạc – từ tam tấu đến ngũ tấu – trong đó cây gayageum hòa mình cùng đàn piano, kèn trumpet và trống jazz. Cô thường xuyên hợp tác với những tên tuổi lớn của làng jazz ngẫu hứng như nghệ sĩ piano Kris Davis và tay trống Tom Rainey, tạo nên sự tương tác đầy cảm xúc thay vì chỉ đơn thuần phối hợp kỹ thuật.
Kim cho rằng việc dán nhãn “fusion” khiến âm nhạc bị đóng khung, và nhấn mạnh rằng tinh thần hội thoại giữa các truyền thống mới là cốt lõi. Theo cô, sự hòa nhập văn hóa và âm nhạc thực sự không thể đạt được chỉ bằng việc thêm thắt yếu tố truyền thống vào các thể loại đại chúng. Điều đó đòi hỏi nghệ sĩ phải thấu hiểu sâu sắc ngôn ngữ âm nhạc và lịch sử của từng thể loại, từ đó tạo nên sự hòa quyện chân thực thay vì pha trộn bề ngoài.
Cô cũng sáng tác và chỉ huy các dàn nhạc truyền thống, chẳng hạn như Dàn nhạc Gyeonggi Sinawi tại Hàn Quốc. Điều này cho thấy với Kim Do-yeon, âm nhạc truyền thống không phải là di sản cổ xưa bất biến mà là một nguồn cảm hứng đang sống và chuyển hóa. Góc nhìn này đang trở nên phổ biến trong giới nghệ sĩ thế giới, những người coi văn hóa dân tộc là chất liệu sống động để sáng tạo, chứ không chỉ là nơi lưu giữ ký ức.
Tư tưởng và nghệ thuật của Kim gợi mở một tương lai nơi ranh giới giữa các thể loại âm nhạc trở nên mờ nhạt, nhường chỗ cho những dòng âm thanh uyển chuyển, mang nét đặc trưng vừa toàn cầu vừa bản địa. Thay vì khiến nhạc truyền thống trở thành yếu tố trang trí, cô đề cao sự hiểu biết sâu sắc và tôn trọng thật sự, để những nhạc cụ cổ vẫn có thể cất lên tiếng nói mạnh mẽ trong âm nhạc đương đại mà không mất đi bản sắc.
Kim Do-yeon đại diện cho một xu hướng âm nhạc mới vượt qua giới hạn của khái niệm “fusion”. Thông qua kỹ thuật điêu luyện với đàn gayageum, khả năng ngẫu hứng jazz và tinh thần sáng tạo hợp tác, cô kiến tạo một không gian âm nhạc như một cuộc đối thoại sống động. Với cô, thể loại không phải là những khuôn khổ cứng nhắc để phối trộn, mà là những ngôn ngữ nghệ thuật cần được thấu hiểu và hòa quyện trên nền tảng tinh thần tôn trọng và khám phá không ngừng. Điều này đặt lại cách nhìn về âm nhạc truyền thống trong môi trường pop và jazz, làm nổi bật tiềm năng của cây gayageum như một chất giọng riêng biệt và sống động trong nền âm nhạc thế kỷ 21.

