|
| Bác sĩ Hồ Phạm Thục Lan đang khám bệnh cho bệnh nhân – Ảnh: Lam Xuân |
Nghiên cứu đã chỉ ra yếu tố di truyền chiếm tới hơn 60% nguyên nhân gây bệnh loãng xương. Nếu cha mẹ có tiền sử gãy xương do loãng xương, con cái có nguy cơ mắc bệnh cao. Tuy nhiên, di truyền không hoàn toàn quyết định nguy cơ mắc bệnh, các yếu tố như lối sống và môi trường cũng rất quan trọng.
Vai trò của 3 gen liên quan đến loãng xương ở người Việt
Trong số nhiều gen liên quan đến loãng xương, có 3 gen đóng vai trò đặc biệt đối với người Việt. Trong đó, gen COL1A1 vốn được biết đến có lợi cho mật độ xương ở người da trắng, nhưng ở người Việt lại ngược lại, khiến mật độ xương giảm.
Hai gen còn lại, VDR và ESR1, cũng tham gia vào quá trình chuyển hóa xương. Các biến thể di truyền ở những gen này có thể ảnh hưởng đến hiệu quả hấp thụ canxi và hoạt động của tuyến cận giáp, từ đó ảnh hưởng đến sức khỏe xương.
Tiêu chuẩn đo mật độ xương riêng cho người Việt
Máy đo loãng xương hiện nay thường sử dụng thông số mật độ xương đỉnh của người Mỹ làm chuẩn. Tuy nhiên, mật độ xương đỉnh của người Việt thấp hơn đáng kể so với người Mỹ, do đó, áp dụng chuẩn của người Mỹ có thể dẫn đến chẩn đoán loãng xương sai ở người Việt.
Các nhà nghiên cứu đang xây dựng tiêu chuẩn đo mật độ xương riêng cho người Việt để đảm bảo chẩn đoán chính xác hơn.
Vai trò không thể thiếu của canxi và vận động trong phòng ngừa loãng xương
Bên cạnh di truyền, bổ sung đủ canxi và vận động hợp lý là những yếu tố quan trọng giúp phòng ngừa loãng xương.
Canxi là khoáng chất chính của xương, bổ sung đầy đủ canxi giúp duy trì sức khỏe của xương. Những thực phẩm như sữa, sữa chua, phô mai và rau lá xanh là nguồn cung cấp canxi dồi dào.
Vận động thường xuyên giúp tăng cường sức khỏe xương bằng cách tạo áp lực lên xương và kích thích hình thành xương mới. Các bài tập chịu trọng lực như đi bộ, chạy, tập tạ đặc biệt có lợi cho sức khỏe xương.
Những nguy cơ nghiêm trọng liên quan đến loãng xương
Loãng xương không chỉ phổ biến mà còn ẩn chứa nhiều nguy cơ nguy hiểm. Người mắc loãng xương có nguy cơ gãy xương đốt sống, trong đó có tới 50% trường hợp tử vong trong vòng 6 tháng sau khi gãy.
Gãy xương do loãng xương còn có thể dẫn đến các biến chứng nghiêm trọng khác như: đau mạn tính, mất vận động, biến dạng cột sống.
Tìm hiểu tương tác giữa gen và môi trường
Các nghiên cứu đang tập trung tìm hiểu tương tác giữa các yếu tố gen và môi trường để hiểu rõ hơn nguyên nhân gây loãng xương. Ví dụ, các nhà khoa học đang xem xét chế độ ăn uống và lối sống có thể ảnh hưởng như thế nào đến sự biểu hiện của các gen liên quan đến loãng xương.
Viễn cảnh tương lai: “Visa sức khỏe” cho từng cá nhân
Các nhà khoa học tin rằng trong tương lai, mỗi người có thể sở hữu một “visa sức khỏe”. Đây là một loại “visa” chứa thông tin về tình trạng sức khỏe di truyền, lối sống và các yếu tố môi trường có thể ảnh hưởng đến sức khỏe.
Với những thông tin này, bác sĩ có thể dễ dàng đánh giá các nguy cơ mắc bệnh và đưa ra những chỉ định điều trị phù hợp, được cá nhân hóa cho từng người.