Thành phố Mexico đang long trọng tổ chức lễ kỷ niệm 700 năm ngày thành lập với chuỗi sự kiện công cộng nhằm tôn vinh cội nguồn và lịch sử của các dân tộc bản địa. Các chương trình bao gồm những màn trình diễn nghệ thuật và tái hiện lịch sử, nhằm ghi nhớ thời điểm hình thành Tenochtitlan — thủ đô cổ đại của đế chế Aztec, được người Mexica (còn gọi là người Aztec) thành lập vào năm 1325[1][2][3][4].
Tại quảng trường trung tâm của thành phố, các nghệ sĩ trong trang phục truyền thống của người bản địa đã mô phỏng lại cảnh thành lập Tenochtitlan trước sự chứng kiến của những lãnh đạo cao cấp quốc gia. Hoạt cảnh mang tính biểu tượng này gợi lại truyền thuyết ghi lại bởi các sử gia Tây Ban Nha, theo đó những bậc trưởng lão Mexica nhận được dấu hiệu linh thiêng từ thần bảo hộ Huitzilopochtli, chỉ dẫn họ xây dựng thành phố tại nơi con đại bàng đậu trên cây xương rồng. Hình ảnh này đã trở thành một phần trung tâm trong bản sắc dân tộc Aztec và ngày nay vẫn hiện diện trên quốc kỳ Mexico[1][2][3][4].
Sau đó, hàng trăm vũ công khoác lên mình trang phục truyền thống, đội mũ lông vũ rực rỡ, sử dụng trống và lục lạc gắn hạt ở cổ chân, đã trình diễn những vũ điệu thiêng liêng nhằm tôn vinh thiên nhiên và tâm linh bản địa. Những tiết mục này thể hiện sự kết nối vững bền với nền văn hóa tổ tiên vẫn tiếp tục hiện diện trong đời sống hiện đại của thành phố[1][2][3][4].
Lễ kỷ niệm không chỉ tưởng niệm sự khai sinh của Tenochtitlan mà còn tôn vinh quá trình phát triển nơi đây thành đại đô thị và trung tâm quyền lực của đế chế Aztec, trước khi bị chinh phục bởi quân Tây Ban Nha vào năm 1521. Thành phố xưa tọa lạc trên một hòn đảo giữa lòng hồ, được bao quanh bởi các dãy núi lửa. Đến khi các nhà chinh phục đến, Tenochtitlan đã là một đô thị phồn vinh, có cung điện, đền đài, hệ thống cầu kênh và các khu chợ sầm uất — bằng chứng về một nền văn minh phát triển và tinh vi[4].
Tổng thống Mexico, bà Claudia Sheinbaum, nhấn mạnh vai trò quan trọng của việc công nhận rằng bản sắc Mexico đã hình thành từ trước thời kỳ thuộc địa. Trong bài phát biểu tại buổi lễ, bà nêu rõ: “Mexico không được tạo ra sau khi người Tây Ban Nha đến; mà đã được sinh ra từ trước với các nền văn minh vĩ đại.” Bà cũng kêu gọi xóa bỏ các hình thức phân biệt chủng tộc vẫn còn tồn tại, qua đó kết nối sự nhìn nhận lịch sử với thông điệp xã hội hiện đại[1][3][4].
Truyền thuyết về dấu hiệu thần linh, được ghi chép trong bản thảo Codex Mendoza — một trong những tài liệu lịch sử quan trọng nhất của đế chế Aztec — vẫn là biểu tượng thiêng liêng đối với cả đất nước. Lễ kỷ niệm 700 năm không chỉ là dịp để hồi tưởng về quá khứ mà còn là sự khẳng định về những đóng góp không thể thiếu của người bản địa vào bản sắc dân tộc, đồng thời kêu gọi sự tôn trọng và tiếp nhận di sản đó trong đời sống văn hóa hiện nay của Mexico[1][3][4].
Tóm lại, lễ kỷ niệm 700 năm thành lập Thành phố Mexico mang đậm dấu ấn văn hóa nhằm tưởng nhớ nguồn gốc Aztec, đồng thời truyền tải thông điệp mạnh mẽ về việc công nhận lịch sử và quyền lợi của các cộng đồng bản địa trong xã hội Mexico hiện đại. Qua sự kết hợp giữa nghi lễ, biểu diễn, tưởng niệm và các thông điệp chính trị, sự kiện này góp phần bồi đắp mối kết nối thiêng liêng giữa quá khứ và hiện tại[1][2][3][4].