Vào ngày 5 tháng 8 năm 2025, Nhật Bản đã ghi nhận mức nhiệt độ cao kỷ lục quốc gia mới là 41,8 độ C tại thành phố Isesaki thuộc tỉnh Gunma, vượt qua mức kỷ lục trước đó là 41,2 độ C được thiết lập chỉ một tuần trước tại tỉnh Hyogo. Ban đầu, Cơ quan Khí tượng Nhật Bản công bố mức nhiệt là 41,6 độ C, nhưng sau đó đã điều chỉnh tăng lên 41,8 độ C sau khi xác minh dữ liệu. Trước tình trạng nắng nóng cực đoan, chính quyền địa phương đã đưa ra khuyến cáo người dân cần tăng cường các biện pháp phòng chống sốc nhiệt, bao gồm bổ sung đủ nước và sử dụng thiết bị làm mát hiệu quả[1][2][3].
Nhiệt độ cao bất thường này là một phần trong xu hướng toàn cầu về sự gia tăng nhiệt độ do tác động của biến đổi khí hậu, đang khiến thời tiết trở nên ngày càng thất thường và cực đoan hơn. Nhật Bản đang phải hứng chịu những ảnh hưởng rõ rệt từ tình trạng này, như mùa hè năm ngoái được ghi nhận là nóng nhất trong lịch sử tại quốc gia này, ngang bằng với mức nhiệt năm trước đó. Mùa thu sau đó cũng trở thành mùa thu nóng nhất trong vòng 126 năm kể từ khi bắt đầu ghi chép số liệu hiện đại. Tác động của biến đổi khí hậu còn làm ảnh hưởng đến đặc điểm mùa vụ của các loài cây như hoa anh đào – loài cây biểu tượng của Nhật Bản – khi nở sớm hoặc nở không hoàn toàn do mùa thu và mùa đông không đủ lạnh. Ngoài ra, đỉnh núi Phú Sĩ – ngọn núi cao nhất Nhật Bản và nổi tiếng với tuyết phủ trắng vào mùa thu – năm ngoái đã chậm xuất hiện lớp tuyết, mãi đến đầu tháng 11 mới có tuyết, muộn hơn so với thời điểm thông thường vào đầu tháng 10. Theo các phân tích khí hậu, biến đổi khí hậu toàn cầu đã làm nhiệt độ ở một số khu vực tăng tới 4°C, đẩy mức nhiệt lên ngưỡng nguy hiểm, làm gia tăng số ca tử vong, đặc biệt là trong các nhóm dân cư dễ tổn thương như người cao tuổi và trẻ nhỏ[2].
Tình trạng cực đoan về thời tiết không chỉ diễn ra tại Nhật Bản. Trong tháng 7 vừa qua, nhiều khu vực tại Tây Âu cũng đồng loạt ghi nhận mức nhiệt cao chưa từng thấy, phản ánh xu thế toàn cầu của sự nóng lên. Việc các kỷ lục về nhiệt độ liên tục bị phá vỡ đang gióng lên hồi chuông báo động về mức độ nghiêm trọng của cuộc khủng hoảng khí hậu, thúc đẩy nhu cầu xây dựng các biện pháp thích ứng thiết thực nhằm bảo vệ sức khỏe cộng đồng, bảo tồn môi trường và duy trì phát triển kinh tế bền vững. Tại Tokyo – thủ đô của Nhật Bản – tình trạng nắng nóng cực đoan cũng khiến cuộc sống sinh hoạt và sức khỏe của cư dân đô thị bị ảnh hưởng nghiêm trọng trong những đợt sóng nhiệt kéo dài[2].
Tổng thể, kỷ lục nhiệt độ mới được thiết lập tại tỉnh Gunma không chỉ là một sự kiện thời tiết đơn lẻ mà còn là dấu hiệu cảnh báo rõ ràng về mức độ gia tăng của cuộc khủng hoảng khí hậu. Tình trạng này đặt ra thách thức lớn cho Nhật Bản và cả thế giới, đòi hỏi những giải pháp quyết liệt nhằm bảo vệ sức khỏe con người, đảm bảo sự ổn định của hệ sinh thái và duy trì an ninh kinh tế – xã hội trong bối cảnh biến đổi khí hậu đang ngày càng trở nên phức tạp và nguy hiểm hơn[1][2][3].