Tôi đã dành gần ba thập kỷ làm việc trong vai trò một nhà phân tích công nghệ. Trong suốt thời gian đó, tôi đã chứng kiến nhiều giai đoạn thăng trầm của ngành, nhưng có lẽ không giai đoạn nào dấu ấn rõ nét hơn thời kỳ bong bóng Internet bùng nổ giữa những năm 1990. Tôi còn nhớ rất rõ không khí của năm 1996 – một sự pha trộn kỳ lạ giữa lạc quan tột độ và sự cường điệu không kiểm soát. Các công ty đua nhau tuyên bố rằng Internet sẽ thay đổi mọi thứ, kể cả khi họ không rõ chính xác làm thế nào điều đó sẽ xảy ra. Dòng tiền đổ vào, các đợt IPO nở rộ, và dường như ai cũng muốn một phần của “kỷ nguyên số mới” đó.
Nhưng rồi, như chúng ta đều biết, bong bóng vỡ. Năm 2000, thị trường sụp đổ, hàng loạt công ty biến mất chỉ sau một đêm. Đầu tư bốc hơi, và sự lạc quan chuyển sang hoài nghi. Đó là bài học đắt giá – một lời nhắc nhở rằng công nghệ dù tiềm năng đến đâu cũng không thể thoát khỏi quy luật phát triển bền vững và giá trị thực.
Ngày nay, nhiều người lại lo lắng rằng chúng ta đang sống lại một thời kỳ tương tự. Liệu cuộc cách mạng trí tuệ nhân tạo, các mô hình ngôn ngữ lớn, hay metaverse có đang kéo chúng ta vào một “bong bóng công nghệ” mới? Là người đã quan sát các chu kỳ công nghệ diễn ra trong nhiều thập kỷ qua, tôi có thể khẳng định: hiện tại không giống với năm 1999.
Sự khác biệt nằm ở chỗ, công nghệ ngày nay đã trưởng thành hơn rất nhiều. Các tiến bộ trong trí tuệ nhân tạo, học máy, và điện toán đám mây không chỉ là khái niệm hay ý tưởng; chúng đã và đang thay đổi cách doanh nghiệp hoạt động, cách con người giao tiếp, và cách chúng ta xử lý dữ liệu mỗi ngày. Những ứng dụng mới không chỉ được tung ra vì muốn thu hút nhà đầu tư – chúng được xây dựng trên nền tảng kỹ thuật vững chắc và nhu cầu thực tế.
Tất nhiên, vẫn còn đó những yếu tố cường điệu. Điều đó luôn hiện hữu khi công nghệ phát triển quá nhanh. Nhưng sự khác biệt ở đây là tính ứng dụng – khả năng giải quyết các vấn đề cụ thể, cải thiện hiệu quả và mang lại giá trị thấy rõ trong cuộc sống và công việc hàng ngày.
Điều này không có nghĩa là chúng ta miễn nhiễm với rủi ro. Ngành công nghệ vẫn cần sự thận trọng, kiểm soát và cái nhìn tỉnh táo. Nhưng nếu so với những gì diễn ra gần 25 năm trước, tôi tin rằng chúng ta đang bước trên một con đường có nhiều cơ hội thực chất hơn, ít ảo vọng hơn – và đó là điều khiến tôi lạc quan.