Rau ngót là một loại rau lá xanh phổ biến trong ẩm thực Đông Nam Á, không chỉ được ưa chuộng nhờ hương vị thanh mát mà còn bởi giá trị dinh dưỡng cao. Dù được chế biến thành các món canh hay xào, rau ngót vẫn là nguyên liệu không thể thiếu trong bữa ăn gia đình truyền thống. Tuy nhiên, việc chế biến không đúng cách có thể làm mất đi các dưỡng chất quan trọng. Bài viết này sẽ phân tích giá trị dinh dưỡng của rau ngót, những sai lầm thường gặp khi chế biến và cách giữ được lợi ích tốt nhất của loại rau này.
Rau ngót là một nguồn cung cấp dồi dào các vitamin và khoáng chất thiết yếu, đặc biệt là các vitamin A, B và C. Đáng chú ý, hàm lượng vitamin C trong rau ngót cao hơn nhiều so với cam hay ổi, giúp tăng cường hệ miễn dịch, duy trì làn da khỏe mạnh và cải thiện sức khỏe sinh sản. Vitamin C là một chất chống oxy hóa quan trọng, giúp bảo vệ tế bào khỏi tổn thương, hỗ trợ sản sinh collagen và giúp cơ thể hấp thụ sắt hiệu quả hơn.
Rau ngót chứa nhiều chất dinh dưỡng như canxi, sắt, vitamin A, nhóm B và C. ( Ảnh : kingfoodmart)
Ngoài ra, rau ngót còn chứa nhiều canxi, sắt và phốt pho, những chất đóng vai trò quan trọng trong việc duy trì xương chắc khỏe, ngăn ngừa thiếu máu và hỗ trợ chức năng cơ thể. Hàm lượng chất xơ cao trong rau ngót cũng có lợi cho hệ tiêu hóa, giúp cải thiện chứng táo bón. Đặc biệt, đối với phụ nữ sau sinh, rau ngót thường được khuyên dùng nhờ khả năng thúc đẩy sức khỏe tử cung và giúp nhanh chóng hồi phục sau sinh.
Từ góc nhìn của y học cổ truyền, rau ngót đã được sử dụng lâu đời với công dụng làm mát cơ thể, giúp thanh nhiệt, lợi tiểu và cải thiện chức năng thận. Rau ngót được xem là loại thực phẩm “vừa bổ vừa công”, tức vừa nuôi dưỡng cơ thể vừa giúp chữa một số bệnh nhẹ. Rau này còn có khả năng thúc đẩy tuần hoàn máu và giảm viêm.
Dù giàu dưỡng chất, nhưng nhiều người lại mắc sai lầm trong cách chế biến rau ngót, làm giảm đi giá trị dinh dưỡng của nó, đặc biệt là các vitamin. Một trong những sai lầm phổ biến là vò nát rau trước khi nấu. Nhiều người cho rằng việc vò rau giúp rau mềm và nhanh chín hơn. Tuy nhiên, cách làm này lại làm vỡ cấu trúc tế bào của rau, khiến các dưỡng chất dễ bị thất thoát, đặc biệt là vitamin C, vốn rất nhạy cảm với nhiệt và tiếp xúc.
Do đó, các chuyên gia khuyên rằng, sau khi rửa sạch, nên để nguyên lá hoặc chỉ vò nhẹ trước khi nấu. Quan trọng là không rửa rau sau khi vò, vì việc này sẽ làm mất thêm nhiều dưỡng chất vào nước rửa, gây lãng phí.
Nếu muốn rau mềm hơn khi nấu, bạn có thể chờ nước sôi rồi mới vò nhẹ rau và thả vào nồi. Rau ngót rất nhanh chín, nên không cần nấu quá lâu, chỉ cần đun sơ là đủ để giữ nguyên hương vị và dưỡng chất.
Canh rau ngót là món ăn phổ biến, thường được nấu với các loại thịt như thịt lợn, tôm, cá hoặc cua. Mỗi biến thể đều tạo ra một món canh ngon miệng và bổ dưỡng, đặc biệt thích hợp vào những ngày hè nóng bức.
Dưới đây là cách nấu canh rau ngót cơ bản:
Bước 1: Đun sôi nước – Tùy theo số người ăn mà bạn điều chỉnh lượng nước. Với bữa cơm cho gia đình 4 người, bạn có thể sử dụng khoảng 1 lít nước.
Bước 2: Phi hành thơm – Cho một chút dầu ăn vào nồi, thêm hành tím hoặc hành khô thái mỏng rồi phi cho thơm vàng.
Bước 3: Thêm thịt – Nếu sử dụng thịt như thịt lợn hoặc tôm, bạn thêm vào nồi và đảo sơ qua cho thịt săn lại. Tránh đảo quá lâu để giữ cho thịt được mềm.
Bước 4: Cho rau vào – Sau khi thịt đã săn lại, đổ nước sôi vào nồi, đun đến khi sôi trở lại, sau đó giảm lửa. Khi nước sôi lần hai, nhẹ nhàng cho rau ngót vào. Không cần nấu rau quá lâu, chỉ đun đến khi rau vừa chuyển màu xanh tươi là được.
Bước 5: Nêm nếm gia vị – Thêm muối, bột nêm hoặc nước mắm tùy theo khẩu vị. Khuấy nhẹ và tắt bếp ngay sau khi rau chín.
Thành phẩm sẽ là một tô canh ngọt mát, rau xanh mướt, thịt mềm, nước dùng thanh và dễ chịu. Để giữ được độ tươi ngon và dinh dưỡng của món canh, tốt nhất nên thưởng thức ngay sau khi nấu.
Canh rau ngót thịt băm tốt cho sản phụ. ( Ảnh : doanhnghiepvn)
Như đã đề cập, rau ngót không chỉ là nguyên liệu nấu ăn đa dạng mà còn là một loại rau có giá trị y học, đặc biệt trong y học cổ truyền. Với tính mát, rau ngót có tác dụng thanh nhiệt, giải độc, rất thích hợp để tiêu thụ vào mùa hè. Ngoài ra, rau ngót còn giúp tăng cường sản xuất sữa cho phụ nữ đang cho con bú và hỗ trợ hồi phục sau sinh.
Một số nghiên cứu hiện đại cũng cho thấy rau ngót có tính kháng viêm và khả năng giúp điều hòa đường huyết, rất phù hợp cho những người mắc bệnh tiểu đường hoặc tiền tiểu đường.
Tóm lại, rau ngót là một loại thực phẩm giàu dinh dưỡng, mang lại nhiều lợi ích cho sức khỏe. Tuy nhiên, để tận dụng hết giá trị của rau ngót, cần tránh vò nát rau quá nhiều trước khi nấu. Thay vào đó, nên chế biến một cách nhẹ nhàng và nấu vừa đủ chín để giữ lại màu xanh tươi và các dưỡng chất quan trọng.
Món canh rau ngót không chỉ giúp thanh nhiệt mà còn cung cấp nhiều dưỡng chất thiết yếu, làm tăng cường sức khỏe và hệ miễn dịch cho cả gia đình.