Tập thể dục thường xuyên giúp người cao tuổi kiểm soát tốt các bệnh mạn tính như tiểu đường, huyết áp cao ẢNH: PEXELS
Nghiên cứu gần đây được trình bày tại cuộc họp thường niên của Hiệp hội Châu Âu về Nghiên cứu Bệnh Tiểu Đường (EASD) 2024 đã chỉ ra mối liên hệ quan trọng giữa thói quen ngủ, phân phối mỡ cơ thể và nguy cơ mắc bệnh tiểu đường loại 2. Các nhà khoa học từ Đại học Leiden (Hà Lan) đã phân tích dữ liệu từ hơn 5.000 người tham gia, chủ yếu ở độ tuổi 50, để khám phá cách thói quen ngủ ảnh hưởng đến sức khỏe chuyển hóa. Kết quả cho thấy tầm quan trọng của thời gian ngủ đối với sức khỏe chuyển hóa và gợi ý những điều chỉnh lối sống thực tế để giảm thiểu nguy cơ mắc bệnh tiểu đường.
Mối Liên Hệ Giữa Thời Gian Ngủ và Nguy Cơ Bệnh Tiểu Đường
Nghiên cứu chia người tham gia thành ba nhóm dựa trên nhịp sinh học của họ:
- Người Ngủ Muộn: Những người đi ngủ muộn nhất.
- Người Ngủ Sớm: Những người đi ngủ sớm nhất.
- Người Ngủ Trung Gian: Những người có thói quen ngủ không quá sớm cũng không quá muộn.
Trong thời gian theo dõi gần bảy năm, có 225 người phát triển bệnh tiểu đường loại 2. Kết quả cho thấy người ngủ muộn có nguy cơ mắc bệnh cao hơn 46% so với những người ngủ sớm và trung gian. Tiến sĩ Jeroen van der Velde, một trong những nhà nghiên cứu, nhấn mạnh rằng thói quen ngủ muộn làm gián đoạn đồng hồ sinh học của cơ thể, dẫn đến mất cân bằng chuyển hóa và có thể gây ra bệnh tiểu đường.
Các nhà nghiên cứu cũng phát hiện người ngủ muộn có chỉ số khối cơ thể (BMI) cao hơn, vòng eo lớn hơn, mỡ nội tạng nhiều hơn và lượng mỡ gan cao hơn. Những yếu tố này góp phần làm tăng nguy cơ mắc bệnh tiểu đường ở những người có thói quen ngủ trễ. Nghiên cứu gợi ý rằng việc điều chỉnh thời gian ngủ phù hợp với lịch trình thông thường có thể cải thiện sức khỏe chuyển hóa và giảm nguy cơ mắc bệnh tiểu đường.
Lời Khuyên Về Thói Quen Ngủ
Để giảm thiểu nguy cơ mắc bệnh tiểu đường, Tiến sĩ van der Velde khuyên người ngủ muộn nên thực hiện một số biện pháp như:
- Đặt Giờ Ăn Tối: Nên kết thúc bữa tối trước 18 giờ để hỗ trợ quá trình tiêu hóa và chuyển hóa trước khi đi ngủ.
- Điều Chỉnh Dần Dần: Cố gắng thay đổi thói quen ngủ dần dần để phù hợp với nhịp sinh học thông thường.
Bằng cách cải thiện thói quen ngủ, người dân có thể nâng cao sức khỏe tổng thể và giảm nguy cơ mắc các bệnh mãn tính như tiểu đường.
Tập Thể Dục và Lợi Ích Đối Với Người Cao Tuổi
Ngoài thói quen ngủ, hoạt động thể chất thường xuyên cũng được nhấn mạnh như một yếu tố quan trọng trong việc phòng ngừa bệnh tiểu đường, đặc biệt là ở người cao tuổi. Khi lớn tuổi, mức độ hoạt động thể chất thường giảm, điều này có thể làm trầm trọng thêm các vấn đề sức khỏe. Tập thể dục thường xuyên mang lại nhiều lợi ích như cải thiện sức khỏe tim mạch, quản lý cân nặng tốt hơn và nâng cao độ nhạy insulin.
Nghiên cứu cho thấy ngay cả những hoạt động nhẹ nhàng như đi bộ nhanh cũng có thể làm giảm huyết áp, cải thiện mức cholesterol và tăng cường chức năng tim. Các chuyên gia khuyên người cao tuổi nên tập ít nhất 150 phút mỗi tuần với các bài tập aerobic và kháng lực để duy trì sức khỏe.
Lựa Chọn Chế Độ Ăn Uống Để Ngăn Ngừa Bệnh Tiểu Đường
Chế độ ăn uống đóng vai trò quan trọng trong việc quản lý và phòng ngừa bệnh tiểu đường. Một số khuyến nghị chính bao gồm:
- Quản Lý Cân Nặng: Giữ trọng lượng cơ thể khỏe mạnh là rất quan trọng, đặc biệt đối với những người có nguy cơ tiền tiểu đường. Giảm từ 7-10% trọng lượng cơ thể có thể giảm nguy cơ mắc bệnh đáng kể.
- Thực Phẩm Giàu Dinh Dưỡng: Tăng cường tiêu thụ rau quả, ngũ cốc nguyên hạt và các loại đậu để cung cấp vitamin và khoáng chất thiết yếu, đồng thời kiểm soát lượng đường trong máu.
- Chất Béo Lành Mạnh: Thực phẩm chứa chất béo không bão hòa, như dầu ô liu, các loại hạt và cá béo, có thể giúp cải thiện mức cholesterol và giảm nguy cơ bệnh tim.
- Tránh Thực Phẩm Chế Biến: Hạn chế tiêu thụ thực phẩm chứa nhiều đường và chế biến có thể giúp ngăn ngừa sự gia tăng đột ngột của lượng đường trong máu.
- Kiểm Tra Định Kỳ: Kiểm tra thường xuyên mức đường huyết theo hướng dẫn của bác sĩ để quản lý nguy cơ tiểu đường hiệu quả.
Những phát hiện từ các nghiên cứu gần đây nhấn mạnh tầm quan trọng của thói quen ngủ, hoạt động thể chất và chế độ ăn uống trong việc phòng ngừa bệnh tiểu đường. Bằng cách thực hiện các điều chỉnh lối sống như cải thiện thói quen ngủ, tăng cường vận động và lựa chọn thực phẩm lành mạnh, mọi người—đặc biệt là những người có nguy cơ cao—có thể giảm đáng kể khả năng mắc bệnh tiểu đường. Việc tiếp tục nghiên cứu và giáo dục về những vấn đề này là rất cần thiết trong các chiến lược sức khỏe cộng đồng nhằm giảm thiểu dịch bệnh tiểu đường. Những phát hiện này nhắc nhở rằng những thay đổi nhỏ trong lối sống có thể mang lại ảnh hưởng lớn đến sức khỏe, đặc biệt là ở người cao tuổi.