Canada tuyên bố sẽ công nhận Nhà nước Palestine tại Đại hội đồng Liên Hợp Quốc vào tháng 9 năm 2025, đánh dấu một bước ngoặt trong chính sách đối ngoại truyền thống của nước này giữa bối cảnh khủng hoảng nhân đạo ngày càng trầm trọng tại Dải Gaza. Thủ tướng Mark Carney cho biết quyết định này được đưa ra sau các cam kết tương tự từ Pháp và Vương quốc Anh, tạo thêm áp lực ngoại giao đối với chính phủ Israel do Thủ tướng Benjamin Netanyahu lãnh đạo. Tuy nhiên, việc công nhận của Canada sẽ phụ thuộc vào một số điều kiện quan trọng, bao gồm cải cách quản trị trong Chính quyền Palestine, tổ chức tổng tuyển cử mà không có sự tham gia của Hamas, và tiến trình phi quân sự hóa. Động thái này phản ánh quan điểm rằng triển vọng cho một giải pháp hai nhà nước “đang bị xói mòn nghiêm trọng” sau nhiều năm xung đột kéo dài.
Tuyên bố được đưa ra trong lúc Gaza đang trải qua một cuộc khủng hoảng nhân đạo chưa từng có. Từ sau vụ tấn công của Hamas vào ngày 7 tháng 10 năm 2023 khiến khoảng 1.200 người Israel thiệt mạng và nhiều người khác bị bắt làm con tin, chiến sự giữa Israel và Gaza đã leo thang mạnh mẽ. Các cuộc không kích và tấn công trên diện rộng của Israel làm hơn 60.000 người Palestine thiệt mạng — chủ yếu là dân thường, trong đó có phụ nữ và trẻ em — và phá hủy khoảng 70% cơ sở hạ tầng của Gaza. Các tổ chức nhân đạo và Liên Hợp Quốc cảnh báo khu vực này đang cận kề nạn đói, khi gần một phần ba dân số không có đủ lương thực trong nhiều ngày, và đã có hơn 20.000 trẻ em được điều trị suy dinh dưỡng cấp tính kể từ tháng 4 năm 2025. Trên 1,9 triệu người Palestine — một nửa trong số đó là trẻ em — đã phải rời bỏ nhà cửa và không thể tiếp cận được nguồn nước sạch, thực phẩm hay dịch vụ y tế. Hệ thống y tế gần như sụp đổ, còn viện trợ nhân đạo đã bị hạn chế nghiêm trọng trong nhiều tháng liên tiếp.
Việc công nhận Nhà nước Palestine là một phần trong làn sóng hành động quốc tế nhằm đối phó với tình hình ngày càng nghiêm trọng và nỗ lực khôi phục các cơ hội hòa bình. Canada, Pháp và Anh đều nhấn mạnh rằng sự công nhận này chỉ diễn ra nếu Chính quyền Palestine thể hiện cam kết cải cách sâu rộng và sẵn sàng sống chung trong hòa bình với Israel. Canada cũng yêu cầu Hamas ngay lập tức thả tất cả con tin, giải giới hoàn toàn và không được tham gia vào bất kỳ cấu trúc chính trị nào trong tương lai của Palestine, như một điều kiện tiên quyết cho tiến trình hòa bình. Mục tiêu sau cùng là hướng đến một tương lai an toàn, thịnh vượng cho cả hai dân tộc thông qua giải pháp hai nhà nước, mặc dù Thủ tướng Carney thừa nhận rằng khả năng đạt được giải pháp này đang đứng trước nguy cơ đổ vỡ nghiêm trọng. Phía Israel đã lên tiếng chỉ trích quyết định của Pháp, coi đó là một hành động “thưởng cho chủ nghĩa khủng bố” và làm gia tăng nguy cơ mất ổn định trong khu vực.
Tóm lại, quyết định của Canada về việc công nhận Nhà nước Palestine tại Đại hội đồng Liên Hợp Quốc là một bước đi ngoại giao quan trọng, xuất phát từ tình thế nhân đạo bức thiết và thực trạng bế tắc trong tiến trình hòa bình. Điều này phần nào phản ánh sự chuyển biến trong cộng đồng quốc tế hướng tới việc công nhận quyền thành lập nhà nước của người Palestine, với những điều kiện cải cách chặt chẽ — tất cả diễn ra trong bối cảnh thảm họa nhân đạo ngày càng tồi tệ do xung đột quân sự và việc phong tỏa kéo dài tại Dải Gaza.