Nhiều người Palestine tập trung tại thành phố Gaza thuộc Dải Gaza ngày 25.1 khi Hamas thả 4 nữ binh sĩ Israel Ảnh: Reuters
Trong một bước đi quan trọng hướng tới việc thực hiện thỏa thuận ngừng bắn giai đoạn một, được ký kết vào ngày 19 tháng 1 năm 2023, tổ chức Hamas tại Dải Gaza đã trả tự do cho bốn nữ binh sĩ Israel bị bắt cóc trong cuộc đột kích vào căn cứ Nahal Oz vào ngày 7 tháng 10 năm 2023. Các binh sĩ được xác định danh tính là Liri Albag, Daniella Gilboa, Karina Ariev và Naama Levy.
Theo phát ngôn viên của Lữ đoàn Ezzedine al-Qassam, cánh vũ trang của Hamas tại Gaza, cuộc trao đổi tù nhân diễn ra vào trước buổi trưa ngày 25 tháng 1. Là một phần của thỏa thuận, Israel đồng ý thả một số tù nhân người Palestine, mặc dù số lượng và danh sách cụ thể vẫn chưa được công bố.
Giai Đoạn Giao Đổi Tù Nhân và Thỏa Thuận Ngừng Bắn Ba Giai Đoạn
Thỏa thuận ngừng bắn giữa Israel và Hamas bao gồm ba giai đoạn riêng biệt, với giai đoạn đầu tiên tập trung vào việc trao đổi tù nhân. Trong giai đoạn này, Israel dự kiến sẽ trả tự do cho 1.900 tù nhân Palestine để đổi lấy 33 con tin bị giam giữ. Đợt trao đổi đầu tiên đã diễn ra vào ngày 19 tháng 1, trong đó Hamas thả 3 nữ con tin và đổi lại được 90 tù nhân Palestine.
Theo Cơ quan Nhà tù Israel, một số tù nhân Palestine được thả theo thỏa thuận sẽ trở về Gaza, trong khi những người khác sẽ về Bờ Tây. Trong khi đó, Bassem Naim, thành viên văn phòng chính trị của Hamas, cho biết người dân Palestine sẽ có thể trở về nhà sau khi cuộc trao đổi tù nhân hoàn tất.
Một ủy ban do Ai Cập và Qatar giám sát sẽ chịu trách nhiệm đảm bảo thực hiện thỏa thuận trên thực địa. Tuy nhiên, bên trong cả Israel và Palestine đều có những lo ngại về khả năng thỏa thuận ngừng bắn này có thể đổ vỡ.
Phản Ứng Trái Chiều Trong Nội Bộ Israel
Một số thành viên cánh hữu trong liên minh cầm quyền của Thủ tướng Benjamin Netanyahu đã phản đối thỏa thuận, dẫn đến việc đảng do Bộ trưởng An ninh Quốc gia Itamar Ben Gvir lãnh đạo rút khỏi chính phủ. Các thành viên cực hữu này lập luận rằng việc phóng thích tù nhân Palestine sẽ khuyến khích bạo lực trong tương lai.
Những lo ngại này cho thấy sự chia rẽ sâu sắc trong xã hội Israel về cách tiếp cận xung đột với Palestine. Một số người tin rằng việc trao đổi tù nhân là cần thiết để tạo điều kiện cho thỏa thuận ngừng bắn, trong khi những người khác phản đối bất kỳ sự nhượng bộ nào đối với Hamas.
Phân Tích Sâu Hơn
Thỏa thuận ngừng bắn giai đoạn một là một bước tiến quan trọng trong việc giải quyết xung đột giữa Israel và Palestine. Tuy nhiên, nó vẫn là một thỏa thuận tạm thời và còn nhiều vấn đề cơ bản cần được giải quyết.
Thỏa thuận chỉ tập trung vào việc trao đổi tù nhân, nhưng không giải quyết được các nguyên nhân gốc rễ của xung đột, chẳng hạn như tình trạng chiếm đóng, bất ổn kinh tế và sự bế tắc trong tiến trình hòa bình. Do đó, việc đổ vỡ thỏa thuận vẫn là một khả năng hiện hữu, trừ khi các bên có thể giải quyết được những vấn đề sâu xa hơn này.
Hơn nữa, sự chia rẽ trong nội bộ Israel liên quan đến thỏa thuận làm nổi bật những thách thức khi tìm kiếm một giải pháp lâu dài cho xung đột. Yêu cầu cân bằng giữa mối quan tâm về an ninh với mong muốn hòa bình sẽ tiếp tục là một thách thức chính đối với các nhà lãnh đạo Israel.
Bốn nữ binh sĩ Israel bị giam giữ tại Gaza từ vụ tấn công ngày 7/10/2023, đã được Hamas thả tự do theo thỏa thuận ngừng bắn và trao đổi tù nhân tại thành phố Gaza vào ngày 25/1
Cuối cùng, sự tham gia của bên thứ ba, như Ai Cập và Qatar, sẽ rất quan trọng trong việc duy trì thỏa thuận ngừng bắn. Các bên này có thể cung cấp sự giám sát, hỗ trợ hậu cần và tạo ra không gian cho đối thoại giữa Israel và Hamas. Tuy nhiên, vai trò của họ cũng có thể bị hạn chế bởi các lợi ích và cân nhắc chính trị riêng của họ.
Thỏa thuận ngừng bắn giai đoạn một giữa Israel và Hamas là một dấu hiệu đáng khích lệ, nhưng cũng là một nhắc nhở về sự phức tạp và khó khăn trong việc giải quyết xung đột Israel-Palestine. Nếu thành công, thỏa thuận có thể mở đường cho các bước đi tiếp theo hướng tới một giải pháp lâu dài. Tuy nhiên, nếu đổ vỡ, nó có thể dẫn đến leo thang bạo lực mới và kéo dài bất ổn trong khu vực. Do đó, cần phải tiếp tục nỗ lực từ tất cả các bên liên quan để xây dựng lòng tin, giải quyết các vấn đề cơ bản và đảm bảo rằng thỏa thuận ngừng bắn có thể dẫn đến một tương lai hòa bình và thịnh vượng hơn cho người dân ở cả Israel và Palestine.