Mặc dù Hàn Quốc đang phải đối mặt với tình trạng già hóa dân số ngày càng rõ rệt, cái chết vẫn là một chủ đề nhạy cảm và khó nói trong các mối quan hệ gia đình. Theo khảo sát toàn quốc gần đây do Viện Nghiên cứu Y tế và Xã hội Hàn Quốc thực hiện, có đến 54,3% người trưởng thành chưa từng chia sẻ về cái chết, chăm sóc cuối đời hay các lựa chọn điều trị y tế với người thân thiết nhất như cha mẹ, con cái, bạn đời hoặc anh chị em. Đáng chú ý, 57,7% cho biết các thành viên gia đình cũng chưa hề khơi mở chủ đề này. Điều này cho thấy một sự im lặng bền bỉ, dù nỗi lo lắng về khả năng là gánh nặng thể chất, tinh thần cũng như tài chính cho người thân trong giai đoạn cận tử ngày một lan rộng. Sự lảng tránh nhắc đến cái chết phần lớn bắt nguồn từ nền văn hóa Á Đông, vốn đề cao sự hòa thuận và né tránh những điều gợi đến bất hạnh. Tuy vậy, trong những năm gần đây, dư luận đang dần thay đổi. Gần 92% người tham gia khảo sát cho biết họ sẽ chủ động lựa chọn dừng các can thiệp kéo dài sự sống nếu được chẩn đoán mắc bệnh nan y, trong khi 82% bày tỏ sự ủng hộ hợp pháp hóa cái chết nhân đạo dưới sự giám sát nghiêm ngặt. Điều này phản ánh khát khao gia tăng quyền tự quyết cá nhân và tiếp cận với hình thức chăm sóc ân cần trong giai đoạn cuối đời, dù đối thoại trong phạm vi gia đình vẫn là điều còn e dè.
Khi được hỏi thế nào là “một cái chết tốt”, đa số người được hỏi đề cao các yếu tố mang tính thiết thực: không đau đớn thể xác, không trở thành gánh nặng chăm sóc cho người thân, và tránh để gia đình rơi vào khó khăn tài chính do chi phí điều trị kéo dài. Một số người đặt yếu tố được ở bên cạnh người thân lúc lâm chung ở vị trí thấp hơn, cho thấy cái nhìn thực tế rằng sự chăm lo cho những người còn sống đôi khi quan trọng hơn hình ảnh ra đi trong vòng tay gia đình như truyền thống từng đề cao.
Các chuyên gia y khoa và xã hội học nhận định rằng sự im lặng bao quanh cái chết đang cản trở khả năng chuẩn bị về mặt y tế lẫn tinh thần. Giáo sư Yoon Young-ho tại Đại học Quốc gia Seoul nhấn mạnh tầm quan trọng của việc áp dụng rộng rãi chương trình Lập kế hoạch Chăm sóc Trước trong các cơ sở y tế, nhằm giúp bệnh nhân ghi chép lại mong muốn của bản thân ở từng giai đoạn bệnh lý. Giáo sư Im Mi-jin từ Đại học Konkuk cũng cho rằng cần tích hợp nội dung “giáo dục về cái chết” trong chương trình học và các hoạt động cộng đồng, từ đó giúp mọi thế hệ phát triển nhận thức tích cực hơn về sự sống và cái chết.
Hàn Quốc đã ghi nhận hơn 370.000 ca tử vong trong năm 2022—khối lượng tăng mạnh do dân số lão hóa. Các chuyên gia cảnh báo rằng nếu xã hội tiếp tục lẩn tránh chủ đề này, các gia đình sẽ phải đối diện với những khủng hoảng cảm xúc, trách nhiệm pháp lý và nghĩa vụ chăm sóc không lường trước được. Vì thế, việc “bình thường hóa các cuộc trò chuyện về cái chết”, như lời kêu gọi của nhiều nhà nghiên cứu, không chỉ có ý nghĩa y học mà còn mang tính nhân văn sâu sắc—giúp mỗi người chuẩn bị kỹ lưỡng, sống trọn vẹn và ra đi trong sự chủ động, thấu hiểu và tôn trọng lẫn nhau. Thông qua các cuộc khảo sát khác, có đến 87% người Hàn Quốc chia sẻ rằng họ lo ngại sẽ trở thành gánh nặng cho người thân nếu mắc bệnh nghiêm trọng. Đồng thời, phần lớn đều đánh giá cao quyền được quyết định đối với sinh mệnh của mình. Mặc dù luật pháp hiện cho phép trường hợp “euthanasia thụ động” cho bệnh nhân trong giai đoạn cuối, song thái độ kỳ thị và e ngại vẫn còn tồn tại rộng rãi, ảnh hưởng đến tính chủ động trong chăm sóc cuối đời, cũng như cách cộng đồng nhìn nhận về bệnh tật và tuổi già.
Những số liệu và phản hồi từ khảo sát cho thấy Hàn Quốc đang tiến đến một bước ngoặt: Nơi các dưỡng tố về dân số, nhận thức mới về quyền tự chủ và truyền thống văn hóa lâu đời cùng lúc va chạm và định hình lại cách xã hội suy nghĩ về cái chết. Sẽ cần đến những chính sách nhất quán, chương trình giáo dục lâu dài và môi trường khuyến khích đối thoại cởi mở để thu hẹp khoảng cách này—từ đó giúp mỗi cá nhân và gia đình đi đến hồi kết của cuộc đời một cách nhân văn và có sự chuẩn bị.