Số người bị đói trên toàn cầu đã giảm năm thứ ba liên tiếp vào năm 2024, đánh dấu sự phục hồi sau giai đoạn tăng đột biến do đại dịch COVID-19. Theo Báo cáo Tình trạng An ninh Lương thực và Dinh dưỡng Thế giới 2024 của Liên Hợp Quốc, khoảng 673 triệu người — tương đương 8,2% dân số toàn cầu — phải chịu cảnh đói trong năm 2024, giảm so với mức 8,5% năm 2023 và 8,7% năm 2022. Mặc dù đây là tín hiệu tích cực, nhưng vẫn cho thấy tình trạng thiếu dinh dưỡng dai dẳng ở nhiều nơi trên thế giới.
Tuy nhiên, sự cải thiện toàn cầu lại không đồng đều. Tại một số khu vực như châu Phi và Tây Á, tình trạng đói thậm chí còn xấu đi, khi xung đột vũ trang và hiện tượng thời tiết cực đoan tiếp tục làm trầm trọng thêm khủng hoảng lương thực và suy dinh dưỡng. Gần 20% dân số châu Phi vẫn bị thiếu dinh dưỡng, và số người phải đối mặt với nạn đói đã tăng lên ở Tây Á, Caribe và hầu hết các vùng phụ thuộc châu Phi trong giai đoạn 2022–2023. Những khác biệt này phản ánh sự bất bình đẳng sâu sắc do xung đột, bất ổn kinh tế và biến đổi khí hậu gây ra.
Báo cáo nhấn mạnh rằng tiến độ toàn cầu trong việc đạt được Mục tiêu Phát triển Bền vững số 2 — Không còn nạn đói vào năm 2030 — đang bị chững lại nghiêm trọng, với mức độ tụt lùi tương đương việc đánh mất 15 năm thành quả trước đó. Nếu xu hướng hiện tại tiếp diễn, có khoảng 582 triệu người sẽ vẫn bị thiếu dinh dưỡng mãn tính vào năm 2030, trong đó phân nửa tập trung ở châu Phi. Ngoài ra, số người bị đói cấp tính cũng đang tăng, với hơn 295 triệu người lâm vào tình trạng mất an ninh lương thực nghiêm trọng trong năm 2024 — tăng gần 14 triệu người so với năm trước. Đặc biệt, những khu vực dễ bị tổn thương bởi chiến sự đang chứng kiến mức độ đói thảm khốc chưa từng có.
Cuộc chiến chống đói đang vấp phải nhiều rào cản:
– Các cuộc xung đột kéo dài ở Gaza, Sudan, CHDC Congo, Haiti và Mali đã gây ra thảm họa lương thực và nguy cơ nạn đói quy mô lớn.
- Biến đổi khí hậu dẫn đến tình trạng hạn hán, lũ lụt và thời tiết cực đoan, ảnh hưởng nghiêm trọng đến sản xuất nông nghiệp.
– Những bất ổn kinh tế, giá cả thực phẩm tăng cao và bất bình đẳng thu nhập khiến người nghèo khó tiếp cận thực phẩm đầy đủ.
– Di sản từ đại dịch COVID-19 tiếp tục để lại hậu quả đối với sinh kế và an ninh lương thực của các cộng đồng dễ bị tổn thương.
Dù vậy, vẫn có những điểm sáng đáng khích lệ:
– Tỷ lệ còi cọc và gầy còm ở trẻ em toàn cầu đã giảm, cho thấy tình hình dinh dưỡng của trẻ đang được cải thiện.
– Khoảng cách giữa nam và nữ trong tỷ lệ mất an ninh lương thực tiếp tục thu hẹp, khi tình trạng đói ở phụ nữ được cải thiện đều trong hai năm liên tiếp.
– Một số khu vực như Mỹ Latin, Caribe và một số nước châu Á đạt được tiến bộ trong việc giảm nạn đói.
Tuy vậy, cục diện chung vẫn rất nghiêm trọng và bấp bênh. Khoảng 2,33 tỷ người — tương đương 29% dân số toàn cầu — đang sống trong tình trạng mất an ninh lương thực, tức không có khả năng tiếp cận thực phẩm an toàn và đầy đủ một cách thường xuyên. Quyền được tiếp cận dinh dưỡng đầy đủ vẫn chưa thành hiện thực tại nhiều nơi, đặc biệt là trong các khu vực chịu ảnh hưởng bởi xung đột và đói nghèo.
Tóm lại, mặc dù số người đói trên thế giới đã giảm nhẹ trong năm 2024, chủ yếu do phục hồi hậu COVID-19, nhưng an ninh lương thực vẫn là một thách thức nghiêm trọng. Đặc biệt tại châu Phi và Tây Á, xung đột và biến đổi khí hậu tiếp tục làm trầm trọng thêm tình trạng đói. Nếu thế giới không có những hành động nhanh chóng và phối hợp để giải quyết nguyên nhân gốc rễ — bao gồm hòa bình, thích ứng với biến đổi khí hậu và thúc đẩy phát triển kinh tế công bằng — thì mục tiêu chấm dứt nạn đói vào năm 2030 sẽ vẫn nằm ngoài tầm với.