Thủ tướng Israel Benjamin Netanyahu và Tổng thống Hoa Kỳ Donald Trump đang nỗ lực thúc đẩy một thỏa thuận ngừng bắn và trao đổi con tin với Hamas trong bối cảnh cuộc xung đột tại Dải Gaza đã bước sang tháng thứ 22. Trước cuộc gặp với Tổng thống Trump tại Washington vào ngày 7/7/2025, ông Netanyahu bày tỏ kỳ vọng rằng các cuộc trao đổi sẽ góp phần hoàn tất một thỏa thuận phù hợp với yêu cầu của Israel. Trước đó, ông đã cử một phái đoàn đàm phán đến Doha với chỉ đạo rõ ràng nhằm đạt được thỏa thuận ngừng bắn theo các điều kiện mà Israel đặt ra[1][2][3].
Tổng thống Trump cho biết ông lạc quan rằng một thỏa thuận có thể đạt được trong vòng một tuần, trong đó bao gồm việc phóng thích một lượng lớn con tin do Hamas đang giam giữ. Theo dự kiến, sẽ có 10 con tin còn sống và 18 thi thể con tin được trao trả trong khuôn khổ thỏa thuận ngừng bắn kéo dài 60 ngày. Thỏa thuận còn bao gồm việc lực lượng Israel rút lui về vùng đệm dọc biên giới Gaza với Israel và Ai Cập, trong khi viện trợ nhân đạo được phân phối bởi các cơ quan của Liên Hợp Quốc cùng với Hội Trăng Lưỡi Liềm Đỏ Palestine[3][4][7].
Các điểm chính của thỏa thuận bao gồm:
– Một lệnh ngừng bắn kéo dài 60 ngày, trong thời gian này các con tin sẽ được trả theo từng giai đoạn. Cụ thể, tám con tin còn sống được trao trả vào ngày đầu tiên, hai người khác vào ngày thứ 50, trong khi các thi thể con tin tử vong sẽ được bàn giao theo từng đợt vào các ngày 7, 30 và 60. Sau giai đoạn này, vẫn còn khoảng 22 con tin, và ít nhất 10 người trong số đó được cho là vẫn còn sống[5][7].
– Viện trợ nhân đạo sẽ được chuyển đến Gaza, đặc biệt là khu vực phía Bắc nơi tình trạng thiếu hụt thực phẩm và nhu yếu phẩm nghiêm trọng đang diễn ra. Hoạt động phân phối do các cơ quan Liên Hợp Quốc và Hội Trăng Lưỡi Liềm Đỏ Palestine đảm nhận. Tuy nhiên, phía Israel mong muốn thay thế cơ chế này bằng một tổ chức nhân đạo Mỹ có tên Quỹ Nhân đạo Gaza (Gaza Humanitarian Foundation)[7].
– Trong thời gian lệnh ngừng bắn có hiệu lực, các bên sẽ tiếp tục đàm phán để hướng tới một thỏa thuận hòa bình lâu dài. Tuy nhiên, Hamas vẫn chưa đồng thuận với tính tạm thời của thỏa thuận ngừng bắn và yêu cầu những bảo đảm chắc chắn rằng chiến tranh sẽ được chấm dứt hoàn toàn[7].
Thủ tướng Netanyahu tái khẳng định cam kết đưa tất cả con tin trở về, cho biết hiện còn khoảng 20 con tin được xác định còn sống và 30 người đã thiệt mạng. Ông nhấn mạnh rằng Israel chỉ chấp nhận một thỏa thuận “tuân theo nguyên tắc của chúng ta” và nhấn mạnh sự cần thiết phải triệt tiêu hoàn toàn khả năng quân sự và cơ cấu chính quyền của Hamas. Ông cũng phản đối việc Hamas tiếp tục điều hành Gaza cũng như không ủng hộ sự tham gia của Chính quyền Palestine sau khi chiến tranh kết thúc. Thay vào đó, ông kỳ vọng các quốc gia Arab như Ai Cập, Jordan, UAE và Saudi Arabia sẽ tham gia vào việc duy trì an ninh và điều hành khu vực này cùng với người Palestine không liên quan đến Hamas hoặc Chính quyền Palestine. Tuy nhiên, quan điểm này vấp phải sự phản đối từ các nước Arab, những quốc gia đề nghị Chính quyền Palestine cần được tham gia và cần có lộ trình chính trị rõ ràng cho người dân Palestine[4][5].
Tổng thống Trump đưa ra cam kết cá nhân rằng Israel sẽ tuân thủ lệnh ngừng bắn và không đơn phương tiếp tục các hoạt động quân sự, nhằm giải tỏa các lo ngại từ phía Hamas dựa trên tiền lệ các cuộc ngừng bắn trước đây từng bị vi phạm. Ông cũng cho biết đang nỗ lực vận động cho một giải pháp dài hạn hơn, thúc đẩy ổn định khu vực và bao gồm cả việc giải quyết thách thức từ phía Iran[3][4][7].
Tại Doha, các cuộc đàm phán gián tiếp — có sự trung gian của Qatar và Ai Cập — đang tiếp tục để hoàn thiện cơ chế cụ thể về ngừng bắn và hoán đổi con tin. Đại diện Hamas, ông Khalil al-Hayya, dẫn đầu phái đoàn tham gia đàm phán. Ngoài các điều khoản liên quan tới giao tranh và trao đổi con tin, các bên cũng đang thảo luận việc mở lại cửa khẩu Rafah nhằm hỗ trợ sơ tán người bị thương tại Gaza[1][2].
Tóm lại, cuộc gặp thượng đỉnh giữa Netanyahu và Trump nhằm thúc đẩy một thỏa thuận ngừng bắn toàn diện, bao gồm các giai đoạn trao đổi con tin, lệnh ngừng bắn kéo dài 60 ngày, viện trợ nhân đạo cho người dân Gaza, và các cuộc đàm phán về hòa bình lâu dài. Trong khi phía Israel vẫn giữ vững lập trường loại bỏ vai trò lãnh đạo của Hamas tại Gaza, các quốc gia khu vực và cộng đồng quốc tế lại kêu gọi một giải pháp mang tính chính trị và toàn diện. Sự lạc quan của Tổng thống Trump về khả năng đạt được thỏa thuận trong tuần này cho thấy đà tiến triển ngoại giao đáng kể sau nhiều tháng căng thẳng và bạo lực[1][2][3][4][5][7].