Người dân tại Gaza, vùng lãnh thổ vốn đã quá quen với xung đột và mất mát, đang thể hiện sự nghi ngờ mạnh mẽ trước kế hoạch hòa bình mới nhất do Tổng thống Mỹ Donald Trump công bố vào ngày 29 tháng 9 năm 2025. Đề xuất này được đưa ra với mục tiêu chấm dứt chiến tranh tại Gaza và góp phần ổn định khu vực Trung Đông thông qua một loạt các bước cụ thể, bao gồm ngừng bắn, trao trả con tin người Israel, giải giáp quân sự của Hamas và thành lập một chính quyền chuyển tiếp tại Gaza do quốc tế giám sát.
Tuy nhiên, nhiều người ở Gaza không tin vào hiệu quả thực tế của kế hoạch này. Họ cho rằng, giống như nhiều sáng kiến trước đây, kế hoạch là biểu hiện của một nỗ lực nửa vời, được thiết kế để thất bại ngay từ đầu vì chứa đựng những điều kiện mà phía Hamas coi là không thể chấp nhận. Việc yêu cầu Hamas từ bỏ vũ trang – một trong những điểm cốt lõi – từ lâu đã bị phong trào này bác bỏ, cho rằng đây là một hành động đánh thẳng vào quyền tự vệ và vai trò lãnh đạo của họ trong vùng lãnh thổ Gaza.
Thực tế đó khiến nhiều cư dân tại đây, như anh Ibrahim Joudeh, 39 tuổi, đang trú ẩn ở khu Al-Mawasi, cảm thấy rằng chiến sự sẽ không sớm chấm dứt. Trong mắt họ, kế hoạch này không phải là một đề xuất hòa bình mà là một sự đe dọa tinh vi, đặc biệt khi phía Mỹ đưa ra hạn chót ngày 5 tháng 10 cho Hamas chấp nhận hoặc “sẽ đối mặt với hậu quả nghiêm trọng”. Đối với nhiều người dân Gaza, đây không phải là ngôn ngữ của hòa bình mà là một tối hậu thư khoác áo ngoại giao.
Một số tín hiệu tích cực cũng đã xuất hiện. Các thành viên Hamas gần đây đồng ý trả lại một số con tin và đồng thuận việc trao quyền điều hành hành chính cho một hội đồng kỹ trị độc lập – mặc dù họ vẫn kiên quyết không giải trừ vũ trang. Đây được xem là một bước tiến nhỏ trong quá trình dẫn đến đối thoại. Các vòng đàm phán tiếp theo đã được lên lịch giữa các đại diện của Hamas cùng các quan chức đến từ Mỹ và Qatar – những quốc gia đang giữ vai trò trung gian quan trọng.
Dù vậy, phần lớn người dân tại Gaza vẫn giữ thái độ dè dặt. Họ nhìn về quá khứ gần với không ít thất vọng: các thỏa thuận ngừng bắn trong cuối năm 2023 và đầu 2025 đã nhanh chóng sụp đổ, và đến tháng 3 năm nay, Israel đã tiến hành một cuộc tấn công quy mô lớn làm bùng nổ trở lại các cuộc giao tranh. Những sự kiện đó đã củng cố niềm tin trong lòng nhiều cư dân Gaza rằng bất kỳ thỏa thuận nào cũng chỉ là tạm thời nếu không có sự đồng thuận mang tính thực chất và lâu dài của tất cả các bên liên quan.
Về mặt quốc tế, kế hoạch do ông Trump đề xuất nhận được sự ủng hộ từ một loạt nước lớn, trong đó có Pháp, Đức, Nga và Các Tiểu Vương quốc Ả Rập Thống nhất. Tuy nhiên, đối với những người đang sống dưới mưa bom và trong các trại tị nạn chật chội ở Gaza, những tuyên bố ủng hộ từ phương Tây không đủ để làm họ cảm thấy an toàn hoặc tin tưởng vào một tương lai ổn định. Họ đã chứng kiến quá nhiều lần thế giới bày tỏ “quan ngại sâu sắc,” nhưng chiến sự vẫn tiếp diễn và nỗi đau thì ngày càng lớn hơn.
Nhiều người cũng chưa quên sự kiện đau thương ngày 7 tháng 10 năm 2023, khi các cuộc tấn công bất ngờ từ Hamas làm bùng nổ hoạt động quân sự đáp trả từ phía Israel. Kể từ đó, xung đột không ngừng leo thang và cuộc sống hàng ngày tại Gaza gần như hoàn toàn bị tê liệt. Trong bối cảnh đó, một kế hoạch hòa bình – dù được chuẩn bị kỹ lưỡng đến đâu – vẫn khó được đón nhận nếu không thể giải quyết tận gốc các nguyên nhân sâu xa của xung đột.
Mặc dù hy vọng vẫn le lói nơi bàn đàm phán, niềm tin của người dân Gaza đã bị xói mòn nghiêm trọng bởi hàng loạt thất bại trước đó trong các nỗ lực đạt được hòa bình. Trong họ đang tồn tại cùng lúc hai cảm xúc: mong mỏi được sống trong yên bình và nỗi lo rằng bất kỳ nỗ lực nào cũng chỉ là trình diễn cho chính trường quốc tế. Với họ, hòa bình không đơn giản là ngừng bắn – đó là được sống mà không phải sợ hãi, là được vươn ra xây dựng một tương lai mà không bị phụ thuộc vào toan tính chính trị của những thế lực bên ngoài.