Tổng thống đắc cử Mỹ Donald Trump. (Ảnh:AP)
Ý tưởng gây tranh cãi về việc sáp nhập Canada vào Hoa Kỳ một lần nữa được cựu Tổng thống Donald Trump thúc đẩy, người đã nêu bật khả năng mang lại lợi ích kinh tế và an ninh mạnh mẽ hơn cho cả hai quốc gia. Đề xuất này xuất hiện trong bối cảnh bất ổn chính trị ở Canada sau khi Thủ tướng Justin Trudeau từ chức, làm căng thẳng thêm mối quan hệ vốn đã phức tạp giữa hai quốc gia láng giềng.
Trump lập luận rằng việc Canada trở thành một phần của Hoa Kỳ sẽ loại bỏ các rào cản thương mại, dẫn đến mức thuế thấp hơn và mở rộng thị trường cho các doanh nghiệp cả hai bên. Ông cũng nhấn mạnh những mối đe dọa an ninh ngày càng tăng từ các đối thủ như Nga và Trung Quốc, cho rằng việc sáp nhập sẽ củng cố khả năng phòng thủ của Bắc Mỹ. Trump đã nhiều lần đưa ra ý tưởng này kể từ năm 2024, cho thấy sự kiên trì của ông đối với vấn đề này.
Phản ứng trước đề xuất của Trump, Thủ tướng Trudeau cho biết ông chưa xem xét hoặc thảo luận bất kỳ đề xuất như vậy với Tổng thống Mỹ. Tuy nhiên, một quan chức chính phủ Canada ẩn danh đã bày tỏ sự ngạc nhiên và hoài nghi về ý tưởng này. Tình trạng căng thẳng giữa Hoa Kỳ và Canada trong những năm gần đây đã làm rạn nứt mối quan hệ từng thân thiết của hai quốc gia, đặc biệt là về vấn đề thương mại và nhập cư.
Các chuyên gia pháp lý và chính trị đã chỉ ra những thách thức đáng kể đối với đề xuất của Trump. Hiến pháp Canada quy định rằng bất kỳ thay đổi nào đối với liên bang đều phải được sự chấp thuận của quốc dân thông qua trưng cầu dân ý. Một cuộc trưng cầu dân ý như vậy được coi là không có khả năng được thông qua do sự phản đối mạnh mẽ ở Canada đối với việc từ bỏ chủ quyền.
Mặc dù vậy, lời kêu gọi của Trump đã tìm thấy sự ủng hộ ở một bộ phận người dân Canada, những người tin rằng việc sáp nhập với Hoa Kỳ sẽ thúc đẩy sự thịnh vượng kinh tế và tăng cường an ninh của đất nước. Một cuộc thăm dò gần đây của Angus Reid Institute cho thấy gần 40% người Canada ủng hộ ý tưởng sáp nhập.
Sự căng thẳng trong quan hệ Mỹ-Canada đã gia tăng trong những năm gần đây do các vấn đề như thuế quan, nhập cư và chủ nghĩa bảo hộ thương mại. Đề xuất của Trump một lần nữa làm nổi bật những khác biệt trong cách tiếp cận chính sách của hai quốc gia. Mỹ có xu hướng tập trung vào lợi ích kinh tế và an ninh, trong khi Canada chú trọng hơn vào bảo vệ chủ quyền và bảo tồn bản sắc văn hóa.
Những thách thức pháp lý và chính trị đối với việc sáp nhập sẽ rất lớn. Ngoài yêu cầu về cuộc trưng cầu dân ý của Hiến pháp Canada, còn có các hiệp ước quốc tế ràng buộc cả hai quốc gia. Các hiệp ước này sẽ phải được sửa đổi hoặc bãi bỏ để thực hiện việc sáp nhập.
Các tác động kinh tế của việc sáp nhập cũng rất khó dự đoán. Trong khi một số chuyên gia cho rằng sáp nhập sẽ mang lại lợi ích cho nền kinh tế Canada, những người khác lại cảnh báo về sự mất việc làm và cạnh tranh gia tăng. Các vấn đề về tiền tệ, thuế và an sinh xã hội cũng phải được giải quyết.
Đề xuất của Trump về việc sáp nhập Canada vào Hoa Kỳ là một động thái táo bạo và gây chia rẽ, chắc chắn sẽ tiếp tục gây tranh cãi. Ý tưởng này có thể hấp dẫn về mặt kinh tế và an ninh, nhưng cũng phải đối mặt với những thách thức chính trị và pháp lý đáng kể.
Lời kêu gọi của Trump về việc sáp nhập Canada vẫn là một viễn cảnh xa vời, nhưng nó phản ánh sự căng thẳng dai dẳng trong quan hệ Mỹ-Canada và những khác biệt căn bản trong cách tiếp cận chính sách của hai quốc gia. Đề xuất này có thể sẽ tiếp tục được tranh luận trong nhiều tháng và năm tới, nêu bật những thách thức và cơ hội trong mối quan hệ song phương phức tạp này.