Nhân chuyến thăm Bắc Kinh, Tổng thống Nga Vladimir Putin khẳng định vẫn còn cơ hội giải quyết xung đột ở Ukraine thông qua đàm phán nếu “lý trí có thể dẫn đường” – một giải pháp mà ông ưu tiên. Mặc dù vậy, ông nhấn mạnh rằng nếu cần thiết, Moscow sẵn sàng áp dụng biện pháp quân sự để chấm dứt chiến tranh. Phát biểu này được đưa ra sau khi hai bên ký kết một thỏa thuận lớn về đường ống dẫn khí đốt, cho thấy Nga tiếp tục duy trì các hoạt động song song về ngoại giao và kinh tế. Putin cho biết ông nhận thấy “một tia sáng cuối đường hầm,” viện dẫn những nỗ lực thiện chí từ phía Hoa Kỳ nhằm tái khởi động đối thoại, dù diễn biến chiến sự và bất đồng giữa các bên vẫn khiến cuộc đàm phán hòa bình rơi vào bế tắc.
Tình hình đàm phán giữa Nga và Ukraine từ đầu cuộc xung đột đến nay vẫn bị chia rẽ sâu sắc bởi những đòi hỏi đối lập. Moscow yêu cầu Ukraine công nhận chủ quyền Nga đối với các vùng lãnh thổ đã chiếm đóng, đảm bảo trung lập về quân sự, không gia nhập NATO, đồng thời kêu gọi dỡ bỏ mọi lệnh trừng phạt. Trong khi đó, Kyiv nhất quyết yêu cầu Nga rút toàn bộ lực lượng, trả tự do cho tù nhân cùng trẻ em bị đưa sang Nga, điều tra và xét xử các tội ác chiến tranh cũng như nhận được bảo đảm an ninh từ cộng đồng quốc tế. Các vòng đàm phán ban đầu diễn ra ít ngày sau khi chiến tranh nổ ra vào tháng 2/2022 nhưng nhanh chóng đình trệ vì mất lòng tin, đặc biệt sau vụ thảm sát ở Bucha.
Sự chuyển động trong hoạt động ngoại giao có phần sôi động trở lại sau cuộc chuyển giao quyền lực ở Mỹ năm 2025, khi Tổng thống Donald Trump nhậm chức. Khi đó, Nga thể hiện thiện chí thăm dò khả năng đối thoại, tuy nhiên vẫn cứng rắn từ chối các đề xuất ngừng bắn, đồng thời tiếp tục các đợt tấn công bằng tên lửa vào hạ tầng Ukraine.
Trong bối cảnh bị phương Tây cô lập và chịu nhiều lệnh trừng phạt vì chiến cuộc, Nga đang nỗ lực mở rộng tầm ảnh hưởng ra các thị trường châu Á. Dấu ấn rõ nét cho đổi hướng này là thỏa thuận lớn với Trung Quốc về dự án đường ống dẫn khí đốt mang tên “Power of Siberia 2.” Theo thỏa thuận, đường ống dài 2.600 km sẽ vận chuyển tới 50 tỷ mét khối khí mỗi năm từ các mỏ khí ở Bắc Cực của Nga sang miền bắc Trung Quốc qua lãnh thổ Mông Cổ. Đây được xem là bước đi chiến lược giúp Nga củng cố mối quan hệ kinh tế với Trung Quốc và từng bước tạo thế cân bằng trước áp lực từ các nước phương Tây, đồng thời có khả năng làm dịch chuyển cán cân năng lượng toàn cầu khi cạnh tranh trực tiếp với nguồn khí hóa lỏng (LNG) từ Mỹ.
Mặc dù vẫn tiếp tục lắng nghe các lời kêu gọi hòa giải và đã có cuộc thượng đỉnh với Tổng thống Trump tại Alaska, Nga dường như chưa sẵn sàng cho một thỏa thuận hòa bình toàn diện. Ông Putin vẫn giữ lập trường cứng rắn, kiên quyết không từ bỏ mục tiêu kiểm soát chính trị đối với Ukraine, đồng thời bác bỏ những đòi hỏi về nhượng bộ lãnh thổ và hạn chế vị thế quốc phòng của Kyiv. Ngoài ra, ông cũng cảnh báo mọi lực lượng nước ngoài có mặt tại Ukraine sẽ trở thành mục tiêu tấn công hợp pháp của Nga trong bối cảnh chiến sự leo thang.
Thái độ hiện tại của Putin cho thấy một chiến lược “hai mặt trận” – hữu nghị trong lời nói, nhưng vẫn kiên định sẵn sàng dùng sức mạnh quân sự nếu đàm phán không đi đến kết quả có lợi. Song song với đó, các hiệp định năng lượng với Trung Quốc không chỉ thúc đẩy dòng tiền trong thời kỳ bị cấm vận mà còn là minh chứng cho những nỗ lực của Moscow nhằm tái định hướng lại vị thế kinh tế quốc tế. Tuy nhiên, chừng nào bất đồng quan điểm giữa Moscow và Kyiv còn tồn tại, vấn đề toàn vẹn lãnh thổ chưa được giải quyết, và chiến sự vẫn tiếp diễn, thì triển vọng về một nền hòa bình bền vững sẽ còn xa vời.