Tổng thống Hoa Kỳ Donald Trump đã quyết định áp mức thuế nhập khẩu cao tới 50% đối với toàn bộ hàng hóa từ Brazil kể từ ngày 1 tháng 8 năm 2025, và công khai liên hệ biện pháp trừng phạt kinh tế này với cách Brazil đối xử chính trị với cựu Tổng thống Jair Bolsonaro. Đây là một sự kiện khác hẳn với các lần áp thuế trước của Trump – vốn thường được ông biện minh bằng việc khắc phục các mất cân bằng thương mại. Lần này, Trump tuyên bố rằng thuế quan nhằm phản đối những “bất công nghiêm trọng” và “cuộc săn phù thủy” mà Bolsonaro đang phải đối mặt dưới tay chính phủ và hệ thống tư pháp Brazil hiện nay.
Jair Bolsonaro – một chính trị gia cánh hữu cực đoan từng lãnh đạo Brazil từ năm 2019 cho đến thất bại trước ứng viên cánh tả Luiz Inácio Lula da Silva trong cuộc bầu cử tổng thống năm 2022 – hiện đang bị xét xử tại Tòa án Tối cao Brazil vì cáo buộc âm mưu đảo chính nhằm đảo ngược kết quả bầu cử. Bolsonaro và các đồng minh kiên quyết phủ nhận cáo buộc, cho rằng đây là hành động đàn áp mang động cơ chính trị. Ngoài ra, Tòa án bầu cử Brazil đã tuyên bố cấm Bolsonaro tranh cử cho đến năm 2030 do những cáo buộc lạm dụng quyền lực trong kỳ bầu cử năm 2022.
Tổng thống Trump tiếp tục công khai ủng hộ Bolsonaro, gọi ông là người bạn thân thiết và bày tỏ “sự kính trọng to lớn”. Ông chỉ trích mạnh mẽ cách Brazil đang xử lý vụ việc, gọi đó là “một sự ô nhục quốc tế”. Hơn nữa, Trump nêu rõ rằng động cơ áp thuế lần này hoàn toàn không liên quan đến tình trạng thâm hụt thương mại – vì Mỹ thực tế đã có thặng dư thương mại với Brazil trong năm 2024. Điều này cho thấy quyết định áp thuế mang đậm tính cá nhân và chính trị nhiều hơn là vì lợi ích kinh tế thuần túy.
Bức thư Trump gửi cho tổng thống Brazil lần này cũng mang nhiều sắc thái cá nhân và chính trị hơn những thư trước – vốn chủ yếu mang tính chất thương mại. Trong thư, Trump chỉ trích trực diện việc chính phủ và tòa án Brazil xử lý vụ án của Bolsonaro, thể hiện rõ ràng việc dùng chính sách thương mại như một công cụ gây áp lực trong nội bộ chính trị của nước đồng minh – một điều hiếm thấy trong quan hệ quốc tế.
Về phía Bolsonaro, ông lên tiếng cảm ơn sự hỗ trợ từ Trump, gọi ông là hình mẫu về “đức tin và sự kiên cường.” Trong khi đó, Tổng thống đương nhiệm Luiz Inácio Lula da Silva bác bỏ quyết định của Trump là hành vi can thiệp vào công việc nội bộ của một quốc gia có chủ quyền. Ông nhấn mạnh tính độc lập của các thể chế Brazil và kêu gọi Trump “tập trung vào việc của nước Mỹ” thay vì can dự vào tình hình chính trị tại Brazil, từ đó cho thấy mối căng thẳng ngoại giao ngày một gia tăng giữa hai nước.
Sự việc này phản ánh rõ nét cách tiếp cận đầy cá nhân hóa trong chính sách thương mại của Trump – khi ông sử dụng thuế quan như công cụ để bảo vệ những đồng minh chính trị, bất chấp những nguyên tắc kinh tế truyền thống. Việc nâng thuế từ 10% lên đến 50% chỉ trong vòng vài tháng cũng thể hiện sự leo thang nhanh chóng mang tính chính trị, đặc biệt trong bối cảnh ông tiếp tục thể hiện sự trung thành với Jair Bolsonaro và phản ứng trước tình hình chính trường Brazil.