Hoa Kỳ và Liên minh Châu Âu đã đạt được một thỏa thuận thương mại khung, được công bố vào ngày 27 tháng 7 năm 2025 tại khu nghỉ dưỡng sân golf Turnberry của Tổng thống Mỹ Donald Trump ở Scotland, sau cuộc gặp mặt căng thẳng với Chủ tịch Ủy ban Châu Âu Ursula von der Leyen. Theo thỏa thuận này, **Hoa Kỳ áp dụng mức thuế 15% đối với phần lớn hàng hóa nhập khẩu từ EU**, chỉ bằng một nửa so với mức 30% mà ông Trump từng đe dọa trước đó, qua đó giúp ngăn chặn nguy cơ một cuộc chiến thương mại lớn giữa hai đối tác kinh tế hàng đầu thế giới – vốn chiếm gần một phần ba thương mại toàn cầu[1][6][7].
Những điểm chính trong thỏa thuận gồm:
– EU **không áp dụng các biện pháp thuế trả đũa** đối với hàng hóa Mỹ, cho phép nhiều mặt hàng xuất khẩu của Mỹ được vào thị trường EU mà không bị đánh thuế – một nhượng bộ đáng kể khi xét đến các tranh chấp thương mại trước đây[7].
– EU cam kết **mua 750 tỷ USD sản phẩm năng lượng của Mỹ** và **đầu tư 600 tỷ USD vào nền kinh tế Hoa Kỳ**, những bước đi được kỳ vọng sẽ làm dịu căng thẳng cán cân thương mại và thúc đẩy quan hệ kinh tế song phương[6][7].
– Thuế quan đối với các mặt hàng như thép, nhôm và dược phẩm sẽ được **loại trừ khỏi thỏa thuận mới**, đồng nghĩa với việc vẫn giữ nguyên các quy định thuế hiện hành trên toàn cầu đối với các sản phẩm này[7].
– Ông Trump gọi thỏa thuận này là “thỏa thuận lớn nhất từ trước đến nay”, cho thấy tầm quan trọng của nó trong chính sách thương mại của ông cũng như ảnh hưởng rộng lớn đến quan hệ Mỹ – EU[1][6].
Tuy nhiên, dù được công bố rầm rộ, **nội dung chi tiết của thỏa thuận vẫn còn hạn chế**, đặc biệt là về cách xử lý các rào cản phi thuế quan, sự điều chỉnh tiêu chuẩn kỹ thuật giữa hai bên, và các lĩnh vực then chốt như ngành công nghiệp ô tô – những điểm thường gây bế tắc trong quá khứ đối với các cuộc đàm phán thương mại giữa Hoa Kỳ và EU[1]. Thành công thực sự của thỏa thuận phụ thuộc nhiều vào việc EU có xem mức thuế mới là hợp lý hay là vi phạm các nguyên tắc thương mại toàn cầu. Một số nhóm chính trị và kinh tế trong EU có thể phản đối, tìm cách đáp trả, điều này có thể gây trở ngại cho việc triển khai thỏa thuận từ ngày 1 tháng 8[1].
Thỏa thuận này diễn ra trong bối cảnh lịch sử quan hệ thương mại Mỹ – EU nhiều năm căng thẳng, khi cả hai bên vẫn chưa đạt được một hiệp định thương mại tự do toàn diện sau khi đàm phán về Hiệp định Đối tác Thương mại và Đầu tư xuyên Đại Tây Dương (TTIP) thất bại vào năm 2016. Thỏa thuận khung mới được kỳ vọng sẽ giúp hạ nhiệt các tranh chấp và tạo môi trường thương mại ổn định, minh bạch hơn giữa hai nền kinh tế lớn[3].
Tóm lại, thỏa thuận thương mại này là kết quả của sự nhân nhượng nhằm làm dịu căng thẳng thương mại xuyên Đại Tây Dương. Nó đặt ra các cam kết cụ thể về thuế quan, mua bán năng lượng và đầu tư nhằm tái cân bằng mối quan hệ kinh tế, dù vẫn còn nhiều điều chưa rõ ràng về nội dung, cách triển khai và khả năng được chấp nhận rộng rãi trong nội bộ Châu Âu[1][6][7].