Tình hình biểu tình tại Morocco vào cuối năm 2025 đã trở thành một hiện tượng xã hội đáng chú ý, thu hút sự quan tâm không chỉ trong nước mà còn từ cộng đồng quốc tế. Phong trào được khởi xướng bởi giới trẻ thuộc thế hệ Gen Z—chủ yếu tổ chức thông qua các nhóm ẩn danh như GenZ 212 và Morocco Youth Voice—dường như đang phản ánh những bất mãn sâu sắc về bất công xã hội, chi tiêu công thiếu cân đối, và sự thiếu lắng nghe từ phía chính quyền.
Trọng tâm của sự phản đối nằm ở việc chính phủ dành quá nhiều ngân sách cho các sự kiện thể thao quy mô lớn như World Cup 2030 và Cúp bóng đá châu Phi năm 2025, trong khi những nhu cầu thiết yếu như y tế và giáo dục lại không được ưu tiên đúng mức. Nhiều người dân, đặc biệt là ở các vùng nông thôn hoặc khu vực kém phát triển, phản ánh rằng họ thiếu thốn dịch vụ y tế cơ bản, đến mức những tai biến sản khoa có thể phòng tránh vẫn dẫn đến tử vong. Câu khẩu hiệu “Sân vận động có rồi, còn bệnh viện thì sao?” đã trở thành biểu tượng cho sự phản kháng và kêu gọi đánh giá lại các ưu tiên quốc gia.
Ngay từ khi hình thành, phong trào GenZ 212 đã mang không khí phản kháng phóng khoáng nhưng đồng thời cũng rất chiến lược. Với cái tên gắn với mã điện thoại quốc tế của Morocco, phong trào không chỉ đậm chất nội địa mà còn định hướng truyền thông toàn cầu. Thông qua Discord và các nền tảng mạng xã hội khác, người trẻ Morocco đã kết nối từ các thành phố lớn đến các vùng sâu vùng xa, tạo nên một mạng lưới phi tập trung nhưng mạnh mẽ. Biểu tượng cờ cướp biển từ bộ truyện tranh One Piece—vốn đại diện cho tinh thần phản kháng trước hệ thống áp bức—xuất hiện ở khắp nơi trong các cuộc tuần hành.
Tuy nhiên, phản ứng từ chính phủ không hoàn toàn mang tính đối thoại. Dù giới chức đã công bố tăng ngân sách y tế và giáo dục thêm 16% trong dự toán năm 2026—tương đương khoảng 15 tỷ USD nhưng điều này không đủ để làm dịu làn sóng bất bình đang lan rộng. Nhiều người xem đây là phản ứng mang tính đối phó, không đi kèm cam kết bền vững và thiếu minh bạch trong triển khai.
Căng thẳng leo thang nhanh chóng khi lực lượng an ninh triển khai các biện pháp trấn áp mạnh tay. Các cuộc đụng độ tại một số khu vực đã dẫn đến ít nhất ba người tử vong. Hàng trăm người trẻ, bao gồm cả trẻ vị thành niên, đã bị bắt giữ. Trong một số trường hợp, người biểu tình bị đưa ra xét xử nhanh chóng và lĩnh án tù lên đến 20 năm với các tội danh như phóng hỏa, phá hoại tài sản công và cản trở giao thông. Những hình ảnh lan truyền trên mạng cho thấy cảnh sát sử dụng bạo lực quá mức, thậm chí có video nghi ngờ cho thấy xe công vụ đâm thẳng vào người biểu tình, càng khiến dư luận phẫn nộ.
Trong bối cảnh đó, hàng loạt tổ chức nhân quyền lớn như Amnesty International và Human Rights Watch đã lên tiếng, chỉ trích chính phủ Morocco vì sử dụng bạo lực và bỏ qua quyền tự do hội họp. Các nhóm quyền lực xã hội trong và ngoài nước yêu cầu tiến hành điều tra độc lập về việc sử dụng vũ khí sát thương và đưa những người bị kết án oan ra khỏi nhà tù.
Dù vấp phải sự đàn áp, phong trào vẫn không hề suy yếu. Sau khoảng thời gian tạm lắng, hàng trăm thanh niên quay trở lại đường phố vào đầu tháng 11 để khẳng định tinh thần tiếp tục đấu tranh. Một trong những hành động mới nhất là lời kêu gọi tẩy chay các trận bóng đá diễn ra tại các sân vận động mới xây—một động thái nhằm phản đối việc ưu tiên ngân sách cho sự hào nhoáng thay vì nhu cầu thiết yếu của nhân dân. Đồng thời, người biểu tình yêu cầu phải phóng thích toàn bộ những người từng bị bắt giam trong các đợt biểu tình trước.
Dư luận trong nước chia rẽ, nhưng không thể phủ nhận làn sóng phản đối này đã đặt ra câu hỏi sâu sắc về sự đại diện, công bằng và thứ tự ưu tiên của chính quyền. Trong khi chính phủ cố gắng nhấn mạnh rằng họ sẵn sàng đối thoại và đang lên kế hoạch cải cách xã hội sâu rộng hơn, nhiều người vẫn giữ thái độ hoài nghi. Cảm giác bị loại trừ khỏi các quyết định chính trị, kết hợp cùng thiếu niềm tin vào hệ thống pháp lý và giáo dục, là động lực đằng sau các đợt xuống đường đòi hỏi thay đổi.
Đây không chỉ là chuỗi biểu tình tại Morocco, mà còn là một phần của làn sóng thức tỉnh chính trị rộng lớn hơn đang lan rộng trong thế hệ trẻ tại Trung Đông và Bắc Phi. Họ là những người được sinh ra giữa bối cảnh bất định kinh tế toàn cầu, có khả năng tiếp cận công nghệ, sử dụng ngôn ngữ toàn cầu, và không e ngại đặt câu hỏi về tương lai của chính họ. Điều mà phong trào GenZ Morocco đang thể hiện là một tiếng nói không thể phớt lờ—đòi hỏi sự phản hồi vượt khỏi những lời hứa suông và hành động hình thức.