Nằm giữa cao nguyên hùng vĩ của miền Trung Việt Nam, Gành Đá Đĩa ở Đắk Lắk là một kỳ quan thiên nhiên kỳ vĩ, hình thành từ lòng đất rực lửa cách đây hàng triệu năm nhưng vẫn còn bị thế giới lãng quên. Cảnh quan nơi đây được tạo nên từ vô số trụ đá bazan xếp chồng lên nhau như tổ ong khổng lồ, vừa ngoạn mục vừa kỳ bí. Là “người anh em” ít được biết đến của Ghềnh Đá ở Ireland, Gành Đá Đĩa mang một vẻ đẹp hoang sơ và đầy thu hút, nơi mà khoa học và truyền thuyết giao hòa trong từng phiến đá.
Theo truyện dân gian truyền lại, nơi đây không đơn thuần được sinh ra từ dung nham phun trào và nguội đi, mà là kết quả của cuộc chiến huyền thoại giữa thần Lửa và thần Nước. Trận chiến ấy làm nham thạch tan chảy, rồi nguội đi và tạo thành những cột đá lục giác độc đáo vẫn hiện hữu đến ngày nay. Với người dân sống dọc sông Sêrêpôk, câu chuyện ấy không chỉ là huyền thoại, mà là linh hồn của vùng đất, gắn kết chặt chẽ với bản sắc văn hóa của họ.
Vẻ đẹp tự nhiên ấn tượng và giá trị địa chất hiếm có của Gành Đá Đĩa đang dần bị đe dọa. Các hoạt động nông nghiệp đang lấn dần đến tận mép các cột đá cổ. Không khó để bắt gặp những ruộng bắp, hoa màu mọc ngay bên bờ đá, và rác thải sinh hoạt – túi nilon, vỏ chai – vương vãi khắp khu vực. Nghiêm trọng hơn, một số người còn lén lút gom từng phiến đá mang đi, từng bước tước đoạt kỳ quan này khỏi vòng tay của thiên nhiên.
Những dấu hiệu đó đã thức tỉnh cộng đồng địa phương và chính quyền. Với họ, Gành Đá Đĩa không phải là di tích bị bỏ quên, mà là một giá trị có thể trở thành điểm tựa phát triển trong tương lai. Chính quyền tỉnh đang tiến hành các thủ tục để đưa khu vực này vào danh mục di tích cấp quốc gia. Khi được công nhận, Gành Đá Đĩa sẽ có hành lang pháp lý để được bảo vệ tốt hơn khỏi sự xâm hại và lãng quên.
Tầm nhìn về tương lai là biến nơi đây thành một điểm đến du lịch bền vững – nơi du khách có thể chiêm ngưỡng các khối đá bazan kỳ diệu, tìm hiểu về truyền thuyết bản địa, đồng thời đóng góp vào nền kinh tế thân thiện với môi trường. Hành trình của Gành Đá Đĩa, từ lần trỗi dậy đầu tiên giữa lòng đất đến sự thờ ơ hiện tại, đang dần trở thành biểu tượng của hy vọng. Người dân Đắk Lắk đang nỗ lực đánh thức “gã khổng lồ ngủ quên” này, không chỉ để giữ lại những phiến đá vô tri, mà để bảo tồn một phần cốt lõi của quê hương và vun đắp cho một tương lai tươi sáng hơn.