Canada không còn được công nhận là quốc gia đã loại trừ bệnh sởi, theo tuyên bố từ các chuyên gia y tế quốc tế vào thứ Hai vừa qua. Sự thay đổi đáng buồn này xảy ra trong bối cảnh tỷ lệ tiêm chủng ở trẻ em đang giảm đáng kể, khiến loại virus cực kỳ dễ lây lan này bùng phát mạnh mẽ không chỉ trong nước mà còn trên khắp châu Mỹ – từ Bắc xuống Nam.
Mặc dù từng được ca ngợi là một trong những quốc gia kiểm soát bệnh sởi hiệu quả nhất, thực tế mới cho thấy Canada đang phải đối mặt với một thách thức nghiêm trọng về sức khỏe cộng đồng. Dữ liệu y tế cho thấy tính từ đầu năm đến nay, Canada đã ghi nhận tới 5.138 ca mắc sởi và đáng tiếc là đã có hai trường hợp tử vong – cả hai đều là trẻ sơ sinh. Các bác sĩ cho biết những em bé này đã bị phơi nhiễm với virus ngay từ trong bụng mẹ, dẫn đến sinh non và không thể qua khỏi.
Việc đánh mất “tư cách quốc gia loại trừ bệnh sởi” không diễn ra trong một sớm một chiều. Đó là kết quả của sự cộng hưởng giữa việc giảm tỷ lệ tiêm chủng, thông tin sai lệch về vắc-xin và hậu quả kéo dài của đại dịch COVID-19. Trong nhiều cộng đồng, tỷ lệ tiêm ngừa bệnh sởi – một phần trong vắc-xin MMR (sởi, quai bị, rubella) – đã tụt xuống dưới ngưỡng cần thiết để tạo miễn dịch cộng đồng.
Các chuyên gia đã cảnh báo từ lâu rằng bệnh sởi có thể quay trở lại nếu tỷ lệ tiêm chủng không còn đủ cao. Đây là một căn bệnh không chỉ dễ lây lan mà còn cực kỳ nguy hiểm, đặc biệt đối với trẻ sơ sinh và những người có hệ miễn dịch yếu. Một người nhiễm sởi có thể truyền bệnh cho tới 90% những người chưa được tiêm phòng nếu tiếp xúc gần.
Không chỉ Canada, các quốc gia khác trong khu vực cũng đang chứng kiến làn sóng quay trở lại của sởi. Sự gia tăng đột biến các ca bệnh đã khiến Tổ chức Y tế Thế giới đặc biệt lo ngại và kêu gọi chính phủ các nước, bao gồm cả Canada, tăng cường chiến dịch tiêm chủng cũng như đối phó với thông tin sai lệch về vắc-xin trên mạng xã hội.
Trong thời điểm mà sự tin tưởng vào hệ thống y tế đang bị thử thách, thông tin chính xác và hành động kịp thời có thể tạo nên sự khác biệt. Các chuyên gia y tế kêu gọi phụ huynh nên cập nhật tình trạng tiêm chủng cho con cái, đồng thời không nên xem nhẹ các dấu hiệu ban đầu của sởi. Sự quay lại của bệnh sởi là một lời nhắc nhở rõ ràng rằng những thành tựu trong y tế công cộng có thể bị đảo ngược nếu chúng ta chủ quan.