Nhiều luật sư, thân nhân và một cựu quan chức Bộ An ninh Nội địa đã phản đối việc chính quyền Trump trục xuất nhóm người di cư Venezuela vào cuối tuần trước, đưa họ đến một nhà tù khét tiếng ở El Salvador.
Các luật sư đã đệ trình những bản tuyên thệ vào tối thứ Tư, trong đó mô tả quá trình giới chức Mỹ bắt giữ nhiều người di cư, chuyển họ đến các trung tâm giam giữ ở Texas trước khi đưa sang El Salvador. Họ khẳng định rằng phần lớn những người này không liên quan đến băng đảng Venezuela Tren de Aragua và không có tiền án tiền sự.
Một quan chức Cơ quan Thực thi Di trú và Hải quan Hoa Kỳ (ICE) cũng thừa nhận trong một bản tuyên thệ rằng “nhiều” người bị trục xuất theo Đạo luật Kẻ thù Ngoại bang không có tiền án ở Mỹ. Người ta nhìn thấy một hình xăm hoa hồng trên tay một người di cư Venezuela và báo cho ICE.
Khi ABC News đặt câu hỏi về cách chính quyền xác định ai là thành viên băng đảng, Thư ký Báo chí Nhà Trắng Karoline Leavitt chỉ trả lời rằng chính quyền Trump “sẽ không tiết lộ thông tin về bất kỳ chiến dịch liên quan đến chống khủng bố.”
Michelle Sarabia Gonzalez kể rằng hai tháng trước, cô và anh trai đến ICE để kiểm tra định kỳ trong quá trình xin tị nạn, nhưng các sĩ quan di trú không cho anh trai cô rời đi.
“Họ hỏi tôi liệu anh trai tôi có thuộc băng đảng nào không và yêu cầu giải thích về hình xăm trên tay anh ấy,” Gonzalez nói. “Hình xăm đó là một bông hồng với những cánh hoa làm bằng tiền.” Cô khẳng định anh trai mình không liên quan đến Tren de Aragua.
Một số luật sư cho biết, các sĩ quan ICE đã đưa thân chủ của họ lên máy bay trục xuất nhưng lại yêu cầu họ rời khỏi máy bay sau khi một Lệnh Hạn chế Tạm thời được ban hành ngay trước giờ cất cánh.
Luật sư Stephanie Quintero kể rằng một đặc vụ ICE đã nói với thân chủ của cô: “Mấy người không biết mình may mắn thế nào đâu. Mấy người vừa trúng số vì hôm nay không bị trục xuất.”
Sau đó, các sĩ quan ICE đưa những người này trở lại Trung tâm Giam giữ El Valle.
Quintero cũng cho biết, vào cuối tuần qua, giới chức trách đã tập trung những người di cư trong các trung tâm giam giữ ở Texas, đưa họ lên xe buýt rồi chở ra máy bay.
“Họ xích chặt từ tay, eo, đến chân, với dây xích chạy dọc sống lưng khiến họ gần như không thể cử động,” Quintero mô tả.
Một trong số những người di cư suýt ngất trên xe buýt “vì mất nước và kiệt sức do nắng nóng, sau đó chảy máu cam dữ dội.”
“Mọi người đã báo với lính canh, nhưng họ phớt lờ và không đưa người đó đi cấp cứu,” Quintero nói. Một luật sư di trú khác cũng nhắc đến sự việc này trong bản tuyên thệ của mình.
Luật sư Austin Thierry khẳng định rằng ICE đã bắt giữ thân chủ của anh, E.V., dù anh ấy không có lệnh trục xuất và vẫn còn một phiên điều trần trước tòa di trú vào tháng Sáu.
E.V. có một đứa con sơ sinh là công dân Hoa Kỳ, nhưng các sĩ quan ICE vẫn ập vào nhà anh để bắt giữ anh khi đang tìm một người khác.
“Từ khi E.V. bị bắt, bạn đời và con sơ sinh của anh ấy phải chật vật lo chi phí sinh hoạt,” Thierry chia sẻ.
Thierry tin rằng ICE đã vu khống E.V. là thành viên băng đảng chỉ vì hình xăm vương miện trên người anh ấy.
“Chiếc vương miện hình xăm này không liên quan đến Tren de Aragua. Anh ấy xăm để tưởng nhớ bà mình, với ngày mất của bà được khắc ở chân vương miện,” Thierry giải thích.
Luật sư Linette Tobin cũng phản đối cáo buộc nhắm vào thân chủ cô, Jerce Reyes Barrios – một cầu thủ bóng đá Venezuela từng biểu tình phản đối chế độ Maduro. Các sĩ quan ICE cho rằng anh có hình xăm liên quan đến băng đảng.
“Anh ấy chọn hình xăm đó vì nó giống logo của đội bóng yêu thích Real Madrid,” Tobin nói.
Cựu quan chức DHS Deborah Fleischaker cũng lên tiếng phản đối tuyên bố từ một quan chức ICE, người cho rằng họ trục xuất những người bị nghi là thành viên băng đảng vì ICE không đủ khả năng giam giữ họ.
“Các cơ sở ICE tại Mỹ có đủ điều kiện để giam giữ bất kỳ ai, bất kể mức độ nguy hiểm,” Fleischaker khẳng định. “Họ vẫn có thể giữ những người có tiền án bạo lực, thành viên băng đảng hay thậm chí cả các tổ chức khủng bố.”
Bà nhấn mạnh rằng ICE hoàn toàn có thể tiếp tục giam giữ những người này “cho đến khi hoàn tất thủ tục trục xuất.”
Trong một đơn khiếu nại, các luật sư của Liên đoàn Tự do Dân sự Mỹ (ACLU) cảnh báo rằng nhóm người bị trục xuất đang phải đối mặt với “điều kiện nhà tù khắc nghiệt, có thể đe dọa tính mạng do tình trạng bạo hành có hệ thống.”
Họ cũng chỉ ra rằng Đạo luật Kẻ thù Ngoại bang không cho phép các cá nhân phản bác cáo buộc họ thuộc băng đảng hay tìm kiếm sự xem xét tư pháp.
Các luật sư cho biết, sau khi Trump viện dẫn đạo luật này, ICE đã chuyển nhiều người di cư ra khỏi các trung tâm giam giữ ngay trong đêm mà không cho họ tham dự phiên tòa di trú, dù nhiều người trong số họ đang xin tị nạn.