Bún Num Bo Chóc là món ăn nổi bật, phản ánh sự hòa quyện giữa văn hóa ẩm thực Khmer và Việt Nam. Xuất phát từ Campuchia, món bún này đã trở thành một đặc sản nổi tiếng, đặc biệt tại các khu vực có cộng đồng Khmer lớn ở Việt Nam.
Một tô bún num bò chóc tiêu chuẩn sẽ có các thành phần là thịt cá lóc, rau ăn kèm cùng nước lèo vàng óng ánh. (Ảnh: Thanh Bùi)
Nguồn Gốc và Nguyên Liệu
Tên gọi “num bò chóc” có nghĩa là “súp bún cá” trong tiếng Khmer, nhấn mạnh nguyên liệu chính của món ăn. Mặc dù nhìn qua, người ta có thể nhầm lẫn với bún bò Tây, nhưng thực chất đây là món ăn được yêu thích tại các lễ hội và Tết Nguyên Đán của người Khmer. Nước dùng của bún được làm từ mắm bò hóc lên men, kết hợp với cá lóc, ngải bún và riềng để tạo vị ngọt tự nhiên. Nghệ tươi và sả cũng được dùng để khử mùi cá và tạo hương vị đặc trưng cho món bún. Ngải bún và riềng còn tạo màu vàng đẹp mắt cho nước dùng.
Cá lóc được sử dụng thường là cá lóc hoang dã, có thịt chắc và ít mùi tanh. Cá được chế biến bằng cách tách xương, phần thịt được đặt lên bún tươi, nước dùng được đổ lên và các loại rau sống được thêm vào.
Phần thịt cá lóc được tách xương vàng ươm rất bắt mắt. (Ảnh: Thanh Bùi)
Cách Thưởng Thức và Biến Tấu
Các loại rau ăn kèm bao gồm đậu dài, giá đỗ, hoa sen, rau muống, hoa chuối xắt nhỏ và hoa điên điển. Người ăn có thể điều chỉnh nước dùng theo khẩu vị của mình với các gia vị như nước mắm, muối, chanh và ớt. Với sự kết hợp của các hương vị, Bún Num Bo Chóc mang đến cho thực khách một trải nghiệm ẩm thực đơn giản nhưng khó quên.
Phần thịt cá lóc sau khi tách xương sẽ được ướp cùng sả, riềng để khử mùi tanh và kích thích khẩu vị. (Ảnh: Thanh Bùi)
Tác Động Văn Hóa và Sự Phổ Biến
Ban đầu, Bún Num Bo Chóc phổ biến trong các lễ hội và Tết Nguyên Đán của người Khmer, sau đó dần được yêu thích tại Việt Nam. Các món bún này hiện có mặt ở những tỉnh có cộng đồng Khmer lớn như Trà Vinh, Sóc Trăng và An Giang, và đã lan đến các thành phố lớn như TP.HCM.
Tại TP.HCM, món bún này được nổi tiếng tại một số quán, bao gồm quán Tu Xe nằm trong hẻm trên đường Lê Hồng Phong, quận 10, đã hoạt động từ những năm 1970 và nằm trong khu chợ Campuchia. Một địa chỉ đáng chú ý khác là Quán bún cá Campuchia của chị Thu Thảo, nơi nổi tiếng với nước dùng từ mắm bò hóc truyền thống và các món ăn kèm phong phú.
Tùy khẩu vị mà thực khách có thể nêm nếm tô bún num bò chóc cho vừa ăn với các gia vị quen thuộc như chanh, ớt xanh, mắm, ớt chưng, muối ớt…
(Ảnh: Thanh Bùi)
Bún Num Bo Chóc không chỉ là món ăn đặc trưng của người Khmer mà còn là minh chứng cho sự giao thoa ẩm thực giữa các nền văn hóa. Sự kết hợp độc đáo của nguyên liệu và phương pháp chế biến tạo nên một món ăn vừa đơn giản vừa ấn tượng, mang đến cho thực khách một trải nghiệm ẩm thực đặc biệt.