Tại Việt Nam, mức lương hưu từ 10 đến 12 triệu đồng thường được coi là đủ để có một cuộc sống thoải mái khi nghỉ hưu. Tuy nhiên, nhiều người về hưu, như ông Đào Khắc Dũng và ông Nguyễn Toàn Thắng, lại gặp khó khăn trong việc trang trải chi phí sinh hoạt, thường phải sử dụng lương hưu để hỗ trợ gia đình.
Ông Đào Khắc Dũng, một cựu chiến binh sinh năm 1948, nhận gần 12 triệu đồng mỗi tháng. Ông sống cùng vợ và cháu nội, con của con trai cả. Ông Dũng mắc nhiều bệnh như huyết áp cao và tiểu đường, phải thường xuyên đi khám bệnh. Dù có bảo hiểm y tế chi trả 100% chi phí y tế, tài chính của gia đình vẫn rất chật vật.
Ngày mùng 7 hằng tháng, ông Dũng đều có mặt ở nhà văn hoá phường để nhận lương hưu. (Ảnh: Phương Minh)
Ông cho biết, trong khi họ có thể xoay sở, cuộc sống thoải mái thì không thể. Lương hưu của ông là nguồn thu nhập duy nhất, vì vợ ông không có lương hưu và con trai thứ hai có ba đứa con nên không thể hỗ trợ tài chính. Ông thừa nhận rằng mặc dù lương hưu của ông có vẻ đủ cho một người, nhưng không đủ để hỗ trợ cho ba người.
Tương tự, ông Nguyễn Toàn Thắng, người nghỉ hưu năm 2010 và hiện nhận khoảng 10,4 triệu đồng mỗi tháng, cũng đối mặt với áp lực tài chính. Sau khi vợ ông qua đời, ông sống với con trai út, người có thu nhập chỉ hơn 6 triệu đồng. Với một con dâu đang mang thai không thể làm việc, ông Thắng cảm thấy áp lực phải đóng góp nhiều hơn, thường chuyển 9 triệu đồng từ lương hưu của mình cho con trai.
Ông Thắng cho rằng nhiều người về hưu sống dựa vào lương từ 2,5 đến 4 triệu đồng gặp rất nhiều khó khăn trong việc trang trải chi phí sinh hoạt. Ông cho rằng để sống thoải mái, lương hưu cần phải từ 10 đến 15 triệu đồng mỗi tháng.
Tình hình không khác gì đối với nghệ sĩ nổi tiếng Chí Trung, người nhận lương hưu 10,2 triệu đồng. Dù có nhiều người cho rằng ông giàu có, Chí Trung chia sẻ rằng ông thường phải ăn những bữa đơn giản như mì tôm hoặc cơm nguội. Ông làm rõ rằng lựa chọn của mình chủ yếu về sự tiện lợi hơn là khó khăn tài chính.
Lương hưu trên 10 triệu đồng song người già phải gánh thêm gia đình. Ảnh: Minh Hương.
Chí Trung đã dành 45 năm cho Nhà hát Tuổi trẻ, nơi ông bắt đầu sự nghiệp từ khi 17 tuổi. Dù nổi tiếng, ông thừa nhận rằng phần thưởng tài chính từ việc diễn xuất là khiêm tốn và thường yêu cầu công việc bổ sung. Ông hiện tham gia vào các buổi biểu diễn sân khấu và chương trình truyền hình nhưng cho rằng những nỗ lực này chủ yếu xuất phát từ đam mê.
Nghệ sĩ Chí Trung tiết lộ, anh sống ở nhà anh ở tập thể Nhà hát Kịch Việt Nam là chủ yếu, thỉnh thoảng mới qua nhà bạn gái Ý Lan. Ảnh: FBNV
Sống trong một khu tập thể do Nhà hát Kịch Việt Nam cung cấp, Chí Trung đã đối mặt với những thách thức trong việc duy trì điều kiện sống. Ngôi nhà của ông chưa được công nhận chính thức, dẫn đến tình trạng xuống cấp mà không được phép sửa chữa. Ông bày tỏ lòng biết ơn vì cơ hội kết nối với khán giả trong suốt sự nghiệp của mình, và cảm nhận niềm vui mà việc biểu diễn mang lại.
Những câu chuyện này nổi bật lên một chủ đề chung giữa các người nghỉ hưu tại Việt Nam. Nhiều người phải đối mặt với thực tế khắc nghiệt khi sống dựa vào những khoản lương hưu không đủ để trang trải chi phí sinh hoạt, đặc biệt ở các thành phố nơi chi phí sinh hoạt cao hơn nhiều. Ngay cả khi có lương hưu được coi là đáng kể, gánh nặng tài chính của việc hỗ trợ gia đình mở rộng thường đè nặng lên những cá nhân này, khiến thu nhập hàng tháng của họ trở nên khó khăn.
Những trải nghiệm này nhấn mạnh sự cần thiết phải nâng cao nhận thức về tài chính và kế hoạch hóa cho người lao động trước khi nghỉ hưu. Nhiều cá nhân bước vào tuổi nghỉ hưu mà không hiểu rõ nhu cầu tài chính của mình hoặc thực tế của thu nhập từ lương hưu. Nếu không chuẩn bị đầy đủ, quá trình chuyển đổi này có thể dẫn đến căng thẳng và khó khăn đáng kể.
Các câu chuyện của ông Đào Khắc Dũng, ông Nguyễn Toàn Thắng và nghệ sĩ Chí Trung là những lời nhắc nhở mạnh mẽ về những thách thức mà người nghỉ hưu ở Việt Nam phải đối mặt. Dù lương hưu có thể cung cấp một mức sống cơ bản, chúng thường không đủ để đảm bảo một cuộc sống thoải mái và an toàn. Những câu chuyện này cũng nhấn mạnh tầm quan trọng của sự hỗ trợ từ cộng đồng và gia đình, khi nhiều người nghỉ hưu phải phụ thuộc vào những người thân yêu để có sự ổn định tài chính. Khi Việt Nam tiếp tục phát triển, việc giải quyết nhu cầu của dân số già sẽ là điều cần thiết để đảm bảo một tuổi nghỉ hưu xứng đáng và an toàn cho tất cả công dân.