Tổng thống Madagascar, ông Andry Rajoelina, vừa tuyên bố giải tán chính phủ giữa lúc làn sóng biểu tình mạnh mẽ do giới trẻ khởi xướng đang lan rộng khắp cả nước. Các cuộc biểu tình này bắt nguồn từ tình trạng cắt điện, thiếu nước nghiêm trọng, và đã bùng nổ từ cuối tháng 9 năm 2025. Lấy cảm hứng từ các phong trào thanh niên tại Kenya và Nepal, phong trào nhanh chóng trở thành cuộc khủng hoảng chính trị nghiêm trọng nhất đối với ông Rajoelina kể từ khi ông tái đắc cử vào năm 2023.
Lực lượng biểu tình chủ yếu là sinh viên đại học và học sinh trung học thuộc thế hệ Gen Z. Họ lên tiếng phản đối không chỉ vì những khó khăn hàng ngày như mất điện kéo dài đến 12 giờ, mà còn vì sự bất mãn ngày càng tăng đối với tham nhũng, nghèo đói và sự thờ ơ của chính quyền với các dịch vụ thiết yếu. Từ thủ đô Antananarivo, làn sóng biểu tình nhanh chóng lan ra nhiều thành phố khác, cho thấy quy mô và chiều sâu của làn sóng phản kháng.
Liên Hợp Quốc ghi nhận ít nhất 22 người đã thiệt mạng và hơn 100 người bị thương trong các vụ đụng độ rải rác, khi lực lượng an ninh sử dụng hơi cay, đạn cao su, thậm chí cả đạn thật để trấn áp người biểu tình. Một số vụ cướp bóc và phóng hỏa cũng được ghi nhận, trong đó có cả việc tấn công vào nhà của những chính trị gia thân cận với tổng thống – dấu hiệu rõ ràng cho thấy sự phẫn nộ lan rộng trong dân chúng đối với tầng lớp lãnh đạo.
Người dân chỉ trích sự thiếu minh bạch và ưu tiên sai lệch của chính quyền, khi họ phải vật lộn trong cảnh thiếu điện, thiếu nước, còn chính phủ lại chi tiêu hàng triệu đô la cho các dự án gây tranh cãi như hệ thống cáp treo tại thủ đô. Hình ảnh gia đình ông Rajoelina tận hưởng cuộc sống xa hoa trong lúc phần lớn người dân vật lộn với cái ăn, cái mặc thường xuyên lan truyền mạnh mẽ trên mạng xã hội, càng làm dấy lên làn sóng bất bình.
Phong trào được tổ chức phần lớn qua các nền tảng truyền thông xã hội, với biểu tượng chiếc đầu lâu trong bộ anime Nhật Bản “One Piece” trở thành hình ảnh gắn liền với tinh thần phản kháng – tương tự các phong trào tuổi trẻ Gen Z khác trên toàn cầu. Tổ chức Ân xá Quốc tế và nhiều nhóm nhân quyền khác đã lên án việc sử dụng vũ lực quá mức của lực lượng chức năng, đồng thời kêu gọi tiến hành điều tra độc lập về các vụ chết người và bãi bỏ những đạo luật bị xem là đàn áp quyền tự do biểu đạt và biểu tình ôn hoà.
Cuộc khủng hoảng lần này đánh dấu một bước ngoặt trong đời sống chính trị của Madagascar. Nó không chỉ phản ánh sự vỡ òa của những bất mãn bị dồn nén trong nhiều năm, mà còn cho thấy sức mạnh ngày càng lớn của thế hệ trẻ trong việc yêu cầu minh bạch, công bằng và trách nhiệm từ các nhà lãnh đạo — một làn sóng đấu tranh đang trỗi dậy trên khắp châu Phi và thế giới.